Yanvarın 17-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında 20 Yanvar faciəsi qurbanlarının xatirəsinə həsr olunmuş anım-tədbiri keçirilib. Tədbirdə ötən il aprelin 7-də Hollandiyanın “Amsterdam Royal Concertgebouw” konsert sarayında ölkənin kral simfonik orkestrinin, xorunun və solistlərinin müşayiəti ilə görkəmli bəstəkar Firəngiz Əlizadənin təqdim olunan “Nasimi Passion” əsərinin lent yazısı nümayiş olunub.
Azərbaycanın tanınmış ziyalıları, mədəniyyət və elm xadimləri, xarici səfirliklərin nümayəndələrinin, o cümlədədn millət vəkillərinin də iştirak etdiyi tədbiri açan Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə xalqımızın yaşadığı faciələrdən danışıb və 20 Yanvar faciəsinin Azərbaycanın qəhrəmanlıq salnaməzsində önəmli yer tutduğunu qeyd edib. Daha sonra F. Əlizadə “Nasimi Passion” əsərinə toxunaraq seçdiyi mövzudan, Azərbaycanın böyük mütəfəkkiri İmadəddin Nəsimi barədə danışıb. Dahi mütəfəkkirin Yaxın Şərq ədəbiyyatına gətirdiyi mütərəqqi ideyalar və fəlsəfi düşüncə tərzindən söz açıb. Bildirilib ki, əsərdə ümumi kontekstdə həm müasirlik, həm də Şərqin fərqli bir təfəkkür tərzi olan Orta Əsr sufi fəlsəfəsi yanaşı işlənib. Əsərdə Şərq təfəkkürünün və onun fəlsəfi ideyalarının özəyini təşkil edən tendensiyaların müasir üsullarla sintezi təqdim olunub. Əsər qeyri-ənənəvi tərkibə malik ansambl üçün nəzərdə tutulsa da, onun ifasında əsasən sufi məclislərində istifadə olunan musiqi alətlərinə müraciət olunub.

Sonra çıxış edən xalq rəssamları Fərhad Xəlilov, Ağəli İbrahimov, akademiklər İsa Həbibbəyli, Yaqub Mahmudov, Türkiyə Respublikasının mədəniyyət müşaviri İrfan Ciftçi Azərbaycan xalqının başına gətirilən iztirabların, müsibətlərin dünya ictimaiyyətinə çatdırılmasında musiqinin rolunu vurğulayıblar və əsərin sənətkarlıq məziyyətlərini yüksək qiymətləndiriblər.

Qeyd edək ki, Avropanın nüfuzlu mədəniyyət təşkilatlarından olan, “Amsterdam Royal Concertgebouw” tərəfindən son illər ərzində müxtəlif dinlərə məxsus (pravoslav, katolik, iudaizm, buddizm) «Passions» — “İlahilər” layihəsi həyata keçirilir. Artıq dünyanın ayrı-ayrı dini mənsubiyyətli görkəmli bəstəkarlarına əsərlər sifariş olunub və səsləndirilib.

Dahi bəstəkarımız F.Əlizadənin bu silsilədən olan “Nasimi Passion” əsərinin ötən il aprelin 7-də və 9-da Hollandiyanın “Amsterdam Royal Concertgebouw” konsert sarayında ölkənin dünya şöhrətli ingilis dirijor Martins Brabbinsin idarəsi ilə Hollandiyanın Kral kral simfonik orkestrinin, xorunun və solistlərinin müşayiəti ilə premyerası olub.

Bu iri həcmli musiqi əsərlərinin ifası bütün Avropa ölkələrində, kütləvi informasiya vasitələrində böyük rezonans doğurub. Konsert zamanı əsərin sözləri tərcümə edilərək ekranda göstərilib. Bu da dinləyicilərə həm musiqini dinləməyə, həm də əsərin sözlərini başa düşməyə, onu dərindən anlamağa imkan verib. Əsərdə Şərq təfəkkürünün və onun fəlsəfi ideyalarının özəyini təşkil edən tendensiyaların müasir üsullarla sintezi təqdim olunub.

Əsər qeyri-ənənəvi tərkibə malik ansambl üçün nəzərdə tutulsa da, onun ifasında əsasən sufi məclislərində istifadə olunan musiqi alətlərinə müraciət olunub. Əsas prinsipi hər ölkəyə xas tembr səslənməsinin saxlanılmasından ibarət olan layihədə bir tərəfdən ney, tütək, kanon, qoşanağara və milli “səs”, digər tərəfdən isə violonçel, skripka və alt kimi klassik alətlər öz tembr rəngarəngliyi ilə dinləyicini valeh edib.

Almaniya Dövlət Teatrının solisti Əvəz Abdulla özünə xas fərqli ifası ilə tamaşaçıların ruhunu oxşayıb. Ə.Abdullanın ifası məhz sufi zikrlərindəki əsas ab-havanı və dinləyicidə vizual təəssürat yaratmağa imkan verib. Bəstəkar əsər vasitəsilə Avropa dinləyicisini tanış olmayan və hər zaman maraq mərkəzində olan sirli bir mühitə qərq edib. Dinləyicinin təsəvvüründə canlı obraz yaradıb.

Bəstəkarın Şərq və Qərbin konsepsiyası əsasındakı sintezi maraq doğurub. Milli xalq musiqi alətləri ilə yanaşı, violonçel, eyni zamanda, səsin qarşılıqlı müştərək istifadəsi bilavasitə bəstəkarın aparıcı ideya kimi götürdüyü obraza xidmət edir. Əsərdə mistik ruhani fəlsəfə ilə müasir bəstəkar texnikası və modern düşüncə dərin vəhdət təşkil edib. Əsər tamaşaçıların alqışları ilə qarşılanıb.

*****

Fevralın 8-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında dünya şöhrətli bəstəkar Qara Qarayevin 100 illik yubileyinə həsr olunmuş elmi konfrans keçirilib. Tədbirdə respublikanın bir sıra tanınmış mədəniyyət və incəsənət xadimləri iştirak ediblər. Konfransda Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, professor Firəngiz Əlizadə görkəmli bəstəkar Qara Qarayevin Azərbaycan musiqi mədəniyyətinə töhfələrindən danışıb.

Qeyd edib ki, yaradıcılığı zəngin milli köklərə əsaslanan bəstəkar Azərbaycan musiqisinin yeni mərhələdə inkişafını təmin edən şəxsiyyətlərdəndir. “Qara Qarayev haqqında nə qədər danışsaq da azdır. Böyük bəstəkar zəngin və çoxşaxəli yaradıcılığa malikdir. Onun bəstəkarlıq məktəbi, məqalələri, ictimai fəaliyyəti — bütün bunlar kitabların, araşdırmaların mövzusu ola bilər. Dahi insanların gördüyü işlər qısamüddətli olmur. O, əsrlər üçün yaradır. Bu baxımdan bəstəkarın həyat və fəaliyyəti bizim üçün örnəkdir. Onun yüksək insani keyfiyyətləri, yaradıcılıq istedadı musiqimizin gələcəyinə işıq tutub. Bütün həyatı boyu Azərbaycan musiqisinin inkişafına çalışıb. O, muğamlarımızı, aşıq sənətimizi də dərindən öyrənib, bu haqda məqalələr yazıb. Biz Qara Qarayevin tələbələri olaraq onun qoyduğu şərəfli missiyanı davam etdirməyə çalışırıq”, — deyə F.Əlizadə bildirib.

Daha sonra konfrans Qara Qarayevin Azərbaycan musiqi mədəniyyəti tarixində xidmətlərindən bəhs edən elmi məruzələrin dinlənilməsi ilə davam edib.

*******

Fevralın 15-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında tanınmış bəstəkar, Xalq Artisti Elza İbrahimovanın anadan olmasının 80 illiyinə həsr olunmuş tədbir keçirilib. Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar İncəsənət Xadimi, professor Zemfira Qafarova bəstəkarın həyat və yaradıcılığı haqqında məlumat verib. Bəstəkarın anadan olmasının 80 illiyinin ölkə başçısının müvafiq Sərəncamı ilə silsilə tədbirlərlə qeyd edildiyi bildirilib.

Zemfira Qafarova deyib ki, Elza İbrahimova ömrünün 50 ildən çoxunu bəstəkarlıq sənətinə həsr edib. O, bənzərsiz yaradıcılığı ilə ən yüksək zirvələri fəth edərək musiqisevərlərin ürəyində özünə əbədi heykəl ucaldıb. Elza İbrahimovanın mahnıdan tutmuş operayadək musiqinin müxtəlif janrlarında bəstələdiyi əsərlər arasında lirik mahnılar, simfonik poema, oratoriya, vokal-instrumental kamera əsərləri, bir sıra tamaşalara yazdığı musiqiləri xüsusi yer tutur. Onun yazdığı bütün əsərlər dərin məzmunu, yüksək bədiiliyi ilə seçilirlər.

Tədbirdə sənətşünaslıq elmləri doktoru, professor Ceyran Mahmudovanın “Elza İbrahimovanın həyat və yaradıcılığının əsas məqamlarının səciyyəsi”, Əməkdar Mədəniyyət İşçisi, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Səadət Şirinovanın “Elza İbrahimovanın yaradıcılığının televiziya və radio kanallarında təbliği” və digər mövzularda məruzələri dinlənilib.

Tədbirdə bəstəkarın həyat və yaradıcılığını əks etdirən videomaterial nümayiş olunub. Sonda Azərbaycan Dövlət Triosu, Gülarə Əliyeva adına “Dan ulduzu” instrumental ansamblının müşayiəti ilə bəstəkarın “Gecələr bulaq başı”, “Sevgilim, tut əlimdən”, “Sən yadıma düşəndə”, “Mehribanım” və digər mahnıları səsləndirilib.

******

Fevralın 15-də Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı (TÜRKSOY) tərəfindən 2018-ci ilin “Qara Qarayev ili” elan olunması münasibətilə Ankara şəhərində möhtəşəm konsert olub.

Konsertdən əvvəl TÜRKSOY-un baş katibi, professor Düsen Kaseinov, Azərbaycanın Ankaradakı səfiri Xəzər İbrahim, Türkiyə Prezidentinin baş müşaviri Yalçın Topçu, Qazi Universitetinin rektoru İbrahim Uslan, UNESCO-nun “Sülh artisti”, Azərbaycanın Xalq Artisti, Bəstəkarlar İttifaqının sədri, professor Firəngiz Əlizadə dahi bəstəkarın həyat və yaradıcılığından bəhs ediblər.

Çıxışlarda vurğulanıb ki, tanınmış alim-pedaqoq və ictimai xadim, SSRİ Xalq Artisti, Sosialist Əməyi Qəhrəmanı, SSRİ və Azərbaycan Dövlət mükafatları laureatı, akademik Qara Qarayev böyük əməyi və fitri istedadı sayəsində sənətin zirvələrini fəth edib.

Azərbaycan Milli Kitabxanasının təşkilatçılığı ilə Qazi Universitetinin foyesində Qara Qarayevin zəngin və mənalı ömür yolunu əks etdirən kitablar sərgilənib. Qeyd edək ki, “Qara Qarayev ili”nə aid tədbirlər çərçivəsində keçirilən konsert Azərbaycanın Türkiyədəki səfirliyi və TÜRKSOY-un birgə təşkilatçılığı ilə reallaşıb.

******

Fevralın 23-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının (ABİ) iclas salonunda Xocalı faciəsinin 26-cı ildönümü ilə əlaqədar tədbir keçirilib.

Tədbiri ABİ-nin sədri, Xalq Artisti, AMEA-nın müxbir üzvü, professor Firəngiz Əlizadə açıb. O, Xocalı faciəsi qurbanlarına həm Azərbaycan, həm də Qərb bəstəkarlarının bir sıra əsərlərinin həsr olunduğunu qeyd edərək deyib: “Təəssüf ki, həyat təkcə bayramlardan ibarət deyildir. Bu gün biz bura toplaşmışıq ki, Xocalı soyqırımı qurbanlarının işıqlı xatirəsini yad edək”.

Sonra Cavid Hüseynov və Jalə Kərimovanın ifasında Əməkdar İncəsənət Xadimi, bəstəkar Nazim Quliyevin “Xocalı“ adlı yeni operasından parçalar səslənib. Müğənniləri pianoda beynəlxalq müsabiqələr laureatı Firuzə Nəcəfli müşayiət edib. Artistlərin çıxışları qonaqlarda güclü təəssürat oyadıb. Görüş müzakirələrlə davam edib. Tədbirdə mədəniyyət və incəsənət xadimləri, alimlər və KİV nümayəndələri iştirak ediblər.

******

Martın 7-14-də Bakıda Heydər Əliyev Fondu, Azərbaycan Respublikasının Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, və Azərbaycan Milli Konservatoriyasının birgə təşkilatçılığı ilə “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı keçirilib. Qeyd edək ki, festivalın bədii rəhbəri Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, UNESCO-nun “Sülh artisti”, professor Firəngiz Əlizadədir.

Martın 7-də Heydər Əliyev Sarayında “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalının açılışı münasibətilə geniş konsert proqramı təqdim edilib. Heydər Əliyev Fondu, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, Bəstəkarlar İttifaqı və Azərbaycan Milli Konservatoriyası tərəfindən keçirilən festivala 15-dən çox ölkə qatılıb.

“Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalının ilk günü tamaşaçılara tanınmış kollektivlər — Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestri (dirijor Fəxrəddin Kərimov), Azərbaycan Dövlət Xor Kapellası (bədii rəhbər Gülbacı İmanova), Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının rəqs qrupu (baletmeyster Cəmilə Bayramova) və Bakı Xoreoqrafiya Akademiyasının balet truppasının (dirijor Fəxrəddin Kərimov) ifasında geniş və rəngarəng konsert proqramı təqdim olunub.

Martın 8-də Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı festival çərçivəsində muğam musiqisi axşamı təşkil olunub. Gecədə tamaşaçılar gənc xanəndə Elnur Zeynalovun böyük məharətlə ifa etdiyi “Rast” muğam dəstgahını dinləyiblər.

Martın 8-də Heydər Əliyev Fondu, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, Bəstəkarlar İttifaqı və Azərbaycan Milli Konservatoriyasının təşkilatçılığı ilə keçirilən “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalının iştirakçıları və bu münasibətlə ölkəmizə gələn Türkiyə, Moldova, Polşa, İran, İraq, Özbəkistan, İordaniya, Misir, Suriya, Tacikistan, Qazaxıstan, Mərakeş, Gürcüstan, Hindistan, İsrail və digər dövlətlərdən olan nümayəndələr iştirakı ilə Gəncə Filarmoniyasında konsert keçirilib.

Tədbiri açan Gəncə Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Elmar Vəliyev 8 Mart – Beynəlxalq Qadınlar Günü münasibətilə bütün ana və bacıları təbrik edib, onlara işlərində uğurlar arzulayıb.

Vurğulanıb ki, “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində Fikrət Əmirov adına Gəncə Dövlət Filarmoniyasında təşkil olunan konsertin xoş bir gündə keçirilməsi də, təsadüfi deyil. Çünki, tarixən qədim şərqin, o cümlədən Azərbaycanın böyük elm-mədəniyyət və incəsənət mərkəzi olan Gəncə, həm də çoxsaylı ədiblərin, musiqiçilərin, xanəndə və sazəndələrin şöhrət tapdığı bir şəhər olub. Sonra şəhərin ictimai-siyasi həyatında fərqlənən qadınlara fəxri fərman və qiymətli hədiyyələr təqdim olunub.

Tədbir Fikrət Əmirov adına Gəncə Dövlət Filarmoniyası kollektivinin ifasında konsert proqramı ilə davam edib. Konsertdə Azərbaycan bəstəkarları Müslüm Maqomayev, Tofiq Quliyev, Cahangir Cahangirov, Rauf Hacıyev, Ələkbər Tağıyev, Emin Sabitoğlu, Oktay Kazımi, Fərhad Bədəlbəyli, Siyavuş Kərimi, Vaqif Gərayzadə kimi görkəmli bəstəkarların əsərləri, eləcə də xalq mahnıları və təsniflər səsləndirilib.

Fikrət Əmirov adına Gəncə Dövlət Filarmoniyasının Xalq Çalğı Orkestri, Göygöl mahnı və rəqs ansamblı və “Xəmsə” ansamblı tərəfindən səsləndirilən musiqi əsərlərini Xalq Artistləri Samir Cəfərov və Şahnaz Haşımova, Əməkdar artist Mehparə Cəfərova, eləcə də bir çox yerli müsabiqələrin qalibləri olmuş gənc müğənnilər ifa ediblər.

Martın 9-da “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində Marionet Teatrında dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin “Leyli və Məcnun” muğam operasının marionet tamaşası nümayiş olunub. Tamaşanın nümayişindən əvvəl çıxış edən teatrın bədii rəhbəri Tərlan Qorçu bildirib ki, Məhəmməd Füzulinin eyniadlı poeması əsasında hazırlanan operanın marionet tamaşası 14 pərdədən ibarətdir.

Tamaşanın quruluşçu rejissoru və rəssamı Tərlan Qorçu, musiqi aranjemançısı Salman Qəmbərov, kukla ustası Tengiz Xalvaşı, işıq işləri üzrə rəssam Azər Muxtarov, səhnə qurğularının müəllifi İlkin Mirzəyevdir. Səhnə əsəri iştirakçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Martın 9-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində növbəti muğam axşamı keçirilib. Gecədə xanəndə Qoçaq Əsgərovun ifasında “Şur” muğamı səsləndirilib.

Martın 10-da “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı festival çərçivəsində Azərbaycan Milli Konservatoriyasında “Qarabağ” muğam qrupunun konserti olub.

Gecədə Xalq Artisti Mənsum İbrahimov, Əməkdar Artist Təyyar Bayramov, xanəndələr Aytən Məhərrəmova və Arzu Əliyeva çıxış ediblər. Xanəndələri Əməkdar artistlər Elçin Həşimov (tar), Elnur Əhmədov (kamança), Kamran Kərimov (nağara), eləcə də Süleyman Əliyev (balaban), İdris Hüseynov (ud), Kamran Novruzov (bas tar), Samir Əzimov (bas kamança) müşayiət edib.

Martın 10-da “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının səhnəsində görkəmli bəstəkar Qara Qarayevin “Yeddi gözəl” baleti oynanılıb.

Tamaşada əsas partiyaları Azərbaycanın Əməkdar Artisti Nigar İbrahimova (Gözəllər gözəli), habelə Anar Mikayılov (Bəhram şah), Samirə Məmmədova (Hind gözəli), Elmira Süleymanova (Slavyan gözəli), Failya Bolqarova (Xarəzm gözəli), Leyla Nərimanidze (Çin gözəli), Cəmilə Kərimova (Bizans gözəli), Ayan Eyvazova (Məğrib gözəli) ifa ediblər. Tamaşaya Azərbaycanın Xalq Artisti, professor Cavanşir Cəfərov dirijorluq edib.

Martın 10-da Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində növbəti konsert proqramı təqdim edilib. Konsertdə tanınmış xanəndə, Əməkdar Artist Babək Niftəliyevin ifasında “Segah” muğamı səsləndirilib. Muğam axşamında xanəndəni tarda Ayaz İmranov, kamançada Elnur Mikayılov, balabanda Rafael Əsgərov, nağarada Ramin Abdullayev və kanonda Humay Abbas müşayiət edib. Konsert çərçivəsində bir-birindən parlaq xalq mahnıları və təsniflər də ifa olunub.

Martın 10-da Azərbaycan Milli Konservatoriyasında V Beynəlxalq muğam müsabiqəsinin açılışı olub. “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində keçirilən müsabiqədə Azərbaycan, Türkiyə, Moldova, İran, İraq, Özbəkistan, İordaniya, Misir, Suriya, Tacikistan, Qazaxıstan, Mərakeş və İsraildən olan musiqiçilər iştirak ediblər.

Açılış mərasimində konservatoriyanın rektoru, Xalq Artisti, professor Siyavuş Kərimi çıxış edərək muğamın qorunması və təbliğində festivalın müstəsna rolunu qeyd edib. Bildirib ki, “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı ölkəmizdə artıq ənənəyə çevrilmiş böyük musiqi tədbirlərinin növbəti uğurlu hadisəsidir. Müxtəlif ölkələrdən gəlmiş muğam ustalarının çıxışları muğamın nə qədər böyük, zəngin və müxtəlif xalqların ənənələrini birləşdirən bir incəsənət növü olduğunu bir daha sübut edir.

Sonra instrumental muğam ifaçılığı üzrə püşkatma olub və iştirakçılar ifalarını təqdim ediblər. Müsabiqənin birinci turunda Azərbaycan, Qazaxıstan, Misir, Özbəkistan, İran, Tacikistan, Mərakeş, Suriya, İordaniya, İsraildən olan ifaçılar çıxış ediblər.

İfaçıları Xalq Artisti Siyavuş Kəriminin sədrliyi ilə beynəlmiləl tərkibli münsiflər heyəti qiymətləndirir. Münsiflər heyətinin tərkibinə Türkiyədən Mehmet Bitmez, Tacikistandan Abduvali Abdurashidov, İrandan Farhad Fakhreddini və Polşadan Piotr Pucylo daxildir. Fasilədən sonra vokal muğam ifaçılığı üzrə dinləmələr olub. Müsabiqədə Azərbaycanla yanaşı, Misir, İran, Özbəkistan, Moldova və Tacikistanı təmsil edən xanəndələr çıxış ediblər.

Martın 12-də “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində Rəşid Behbudov adına Mahnı Teatrında “Cəngi” estrada folklor ansamblının konserti olub. Tədbiri teleradioaparıcı Rahib Azəri açıb. O, Azərbaycanın milli dəyərlərinin təbliğində festivalın əhəmiyyətindən danışaraq qeyd edib ki, belə tədbirlər ölkənin mədəni həyatına böyük töhfə verir. Sonra “Cəngi” ansamblının konserti başlayıb. Musiqiçilər Azərbaycan bəstəkarlarının əsərlərini, muğam üstündə caz kompozisiyaları ifa ediblər. Konsert böyük maraqla qarşılanıb.

Martın 12-də Azərbaycan Milli Konservatoriyasında tanınmış qarmon ifaçısı, Xalq Artisti Ənvər Sadıqovun bədii rəhbərliyi ilə “Qaytağı” instrumental ansamblı «Təəssürat» konsert proqramı ilə çıxış edib. Konsert “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində reallaşıb.

Tədbirdə, həmçinin rektor Siyavuş Kərimli İrandan olan musiqiçi Farhad Fakhreddini 80 illik yubileyi münasibətilə də təbrik edərək onu mükafatlandırıb. Tədbir konsert proqramı ilə davam edib. Konsert proqramında Azərbaycan ilə yanaşı, dünya bəstəkarlarının əsərlərindən ibarət kompozisiyalar səsləndirilib. Ansambl tərəfindən məharətlə ifa edilən “Üç gündən bir, beş gündən bir”, “Arı uçuşu”, “Ay nanə”, “Vals papuri”, “Uzun dərə”, “Şalaxo”, “Lay-lay”, “Naxçıvan”, “Təəssürat”, “Nueva”, “Çahargah rapsodiyası”, “İthaf” və başqa əsərlər yerli və xarici tamaşaçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb.

Konsertdə Xalq Artisti Ənvər Sadıqovun (qarmon) bədii rəhbərliyi ilə Ələkbər Ələkbərov (tar), Emil Əfrasiyab (piano), Ramin Həsənov (skripka), Taleh Ağayev (elektro piano), Abbas Səfərov (nağara), Nicat Bayramov (zərb alətləri), Orxan Musayev (nəfəs alətləri) və Elcan Cəbrayılov (bas-gitara) çıxış ediblər.

Martın 12-də “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində Akademik Milli Dram Teatrında Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti Firəngiz Əlizadənin “Nəsimiyə ithaf” vokal-xoreoqrafik tamaşası nümayiş olunub.

Tamaşada görkəmli bəstəkarın “Dərviş” və “Muğamsayağı” instrumental əsərlərinin musiqisindən istifadə edilib. Xoreoqrafı Nailə Məmmədzadə olan tamaşada Nəsimi obrazını Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının balet truppasının aparıcı solisti Anar Mikayılov canlandırıb.

Bundan başqa, tamaşada Əməkdar Artist Teyyub Aslanov xanədə kimi çıxış edib. Beş rəqqasın çıxış etdiyi əsərdə əsas rol — Nəsimi obrazı ilə bağlıdır ki, onun həyatını xeyir və şər qüvvələr əhatə edir. Bu hadisə səhnədə iki qadın və iki kişi rolları ilə təqdim olunur. Tamaşa boyu şairin düşüncələri və yaradıcılıq ilhamı, işıqlı ideallar uğurunda mübarizəsi haqsızlıq, ədalətsizlikdən çəkdiyi əzablar öz əksini tapıb. Bütün bu rəngarəng obrazlar və duyğular səhnədə musiqi və rəqs dili ilə təcəssüm olunur. Ustalıqla təqdim olunan səhnə əsəri maraqla qarşılanıb.

Xatırladaq ki, tamaşa ilk dəfə ötən il mayın 18-də Parisdə, UNESCO-nun baş qərargahında, Azərbaycan şairi Nəsiminin edamının 600 illiyinə həsr olunan tədbirdə nümayiş etdirilib.

Martın12-də Beynəlxalq Muğam Mərkəzində “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində martın 12-də növbəti muğam axşamı təşkil olunub. Gecədə gənc xanəndə Arzu Əliyevanın ifasında “Bayatı-Şiraz” muğamı səsləndirilib. Gənc ifaçını Rövşən Qurbanovun bədii rəhbərliyi ilə “Buta” instrumental ansamblı müşayiət edib.

Martın 13-də Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrında Müslüm Maqomayevin “Şah İsmayıl” operası təqdim olunub. Operanın nümayişi Heydər Əliyev Fondunun, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin, Bəstəkarlar İttifaqının və Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasının təşkilatçılığı ilə Bakıda keçirilən V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində reallaşıb. Mənalı, cəlbedici, dramatik səhnələri olan tamaşa maraqla qarşılanıb.

“Şah İsmayıl” uzun illərdir ki, teatrın repertuarındadır. Müxtəlif illərdə əsas rollarda opera səhnəmizin istedadlı sənətkarları – Hüseynqulu Sarabski, Əlövsət Sadıqov, Baba Mahmudoğlu, Səfa Qəhrəmanov, Arif Babayev, Canəli Əkbərov (Şah İsmayıl), Firəngiz Əhmədova, Xuraman Qasımova, Zemfira İsmayılova (Gülzar), Həqiqət Rzayeva, Gülxar Həsənova, Rübabə Muradova, Sahibə Abbasova (Ərəbzəngi), Ağababa Bünyadzadə, Şahlar Quliyev (Aslan şah) və başqaları çıxış ediblər. Hazırda Şah İsmayıl rolunu istedadlı muğam ifaçısı, Əməkdar Artist Təyyar Bayramov böyük uğurla ifa edir.

Qeyd edək ki, “Şah İsmayıl” operası ilk dəfə səhnəyə 1919-cu ildə qoyulub. Tarixi-əfsanəvi mövzuda yazılmış operanın libretto müəllifi Mirzə Qədir İsmayılovdur. İlk tamaşada orkestri bəstəkarın özü – Müslüm Maqomayev idarə edib.

Martın 13-də Beynəlxalq Muğam Mərkəzində V Beynəlxalq Muğam Festivalı çərçivəsində sonuncu muğam axşamı proqramı reallaşıb. konsertdə istedadlı xanəndələr Nisbət Sədrayevanın ifasında “Şüştər”, Məmməd Nəcəfovun ifasında isə “Humayun” muğamları səslənib. Onları “Muğam” instrumental ansamblı müşayiət edib. Konserti mədəniyyət, incəsənət, elm və ictimaiyyət nümayəndələri dinləyiblər.

Martın 14-də Azərbaycan Dövlət Akademik Filarmoniyasında “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalına yekun vurulub. Heydər Əliyev Fondu, Mədəniyyət və Turizm Nazirliyi, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyası, və Azərbaycan Milli Konservatoriyasının birgə dəstəyi ilə reallaşan və bir həftə davam edən festivala 15-dən çox ölkə qatılıb. Festivalın bədii rəhbəri Xalq Artisti, UNESCO-nun “Sülh artisti”, Bəstəkarlar İttifaqının sədri, professor Firəngiz Əlizadə Azərbaycan muğamının tarixi keçmişindən və müasir inkişaf səviyyəsindən söz açaraq bu irsin qorunması və təbliğində festivalın müstəsna rol oynadığını söyləyib. Bildirib ki, “Muğam aləmi” V Beynəlxalq Muğam Festivalı ölkəmizdə artıq ənənəyə çevrilmiş böyük musiqi tədbirlərinin növbəti uğurlu hadisəsidir.

Xalq Artisti muğam sənətinin dərin köklərdən, tarixi sınaqlardan uğurla keçərək müasir dövrdə tamamilə yeni bir səviyyəyə qalxmasından danışıb. Bunun Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın danılmaz əməyinin nəticəsində mümkün olduğunu xüsusilə qeyd edib: “Milli-mədəni irsimizin bir sıra qiymətli nümunələrinin, o cümlədən Azərbaycan muğamının, aşıq, xalçaçılıq, tar ifaçılığı, kəlağayı sənətinin və Novruz bayramının UNESCO-nun Bəşəriyyətin Qeyri-Maddi Mədəni İrs üzrə Reprezentativ Siyahısına daxil edilməsi bizim mədəni irsimizə, onun qorunmasına dünya miqyasında göstərilən diqqət və qayğının təzahürüdür”.

Festival çərçivəsində Azərbaycan Milli Konservatoriyasında instrumental və vokal bölmələri üzrə beynəlxalq muğam müsabiqəsinin təşkil edildiyi, müsabiqə iştirakçılarının Azərbaycan, Polşa, Türkiyə, İran və Tacikistandan olan tanınmış musiqi mədəniyyətinin görkəmli nümayəndələri tərəfindən qiymətləndirildiyi, konservatoriyada, həmçinin musiqi gecələrinin keçirildiyi diqqətə çatdırılıb.

Qeyd edilib ki, Beynəlxalq Muğam Mərkəzində keçirilən konsertlərdə “Rast”, “Şur”, “Segah”, “Çahargah”, “Bayatı-şiraz”, “Şüştər” və “Hümayun” muğamları istedadlı ifaçılar tərəfindən tamaşaçılara təqdim olunub. Festival günlərində Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Simfonik, Dövlət Xalq Çalğı Alətləri, Qara Qarayev adına Azərbaycan Dövlət Kamera orkestrlərinin, eləcə də Azərbaycan Dövlət Rəqs Ansamblının, Dövlət Xor Kapellasının, Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının, “Cəngi” etno-caz qrupunun çıxışları da maraqla qarşılanıb.

Firəngiz Əlizadə deyib ki, bir həftə ərzində qonaqlar Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının səhnəsində Üzeyir Hacıbəylinin “Koroğlu” operasını, Qara Qarayevin “Yeddi gözəl” baletini, Müslüm Maqomayevin “Şah İsmayıl” operasını, Dövlət Musiqili Teatrında “O olmasın, bu olsun” musiqili komediyasını, Marionet Teatrında Üzeyir Hacıbəylinin eyniadlı əsəri əsasında “Leyli və Məcnun” marionet tamaşası izləmək imkanı qazanıblar.

Xalq Artisti festival çərçivəsində Azərbaycan Milli Elmlər Akademiyasında reallaşan “Azərbaycanda muğam elmi: reallıqlar və perspektivlər” mövzusunda beynəlxalq elmi simpoziumu da yüksək qiymətləndirib. Sonra beynəlxalq muğam müsabiqəsinin qalibləri mükafatlandırılıb.

Solo-muğam ifaçılığı üzrə azərbaycanlı xanəndə Elsevər Muradov və özbəkistanlı ifaçı İlyos Arabov birinci yerə layiq görülüblər. Tacıkıstan təmsilçisi Sardor Soliyev və azərbaycanlı Pərviz Qasımov ikinci yeri tutublar. İnstrumental muğam ifaçılığı üzrə isə Azərbaycan musiqiçisi Nurlan Cəbizadə birinci, Aria Mohafez (İran) və Elnur Mikayılov (Azərbaycan) ikinci, Otajon Akramov və Azamat Ergaşev (Özbəkistan) üçüncü yerlərə layiq görülüblər.

Mədəniyyət və turizm naziri Əbülfəs Qarayev, festivalın bədii rəhbəri, Xalq Artisti, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri Firəngiz Əlizadə və beynəlxalq muğam müsabiqəsinin münsiflər heyətinin sədri, Azərbaycan Milli Konservatoriyasının rektoru, Xalq Artisti Siyavuş Kərimi qaliblərə diplom və pul mükafatı təqdim ediblər. Müsabiqədə iştirak edən İsrail ifaçısı Noam Dayan, Misir təmsilçisi Omer Abdo və Azərbaycan musiqiçisi Arifə İmanovaya Mədəniyyət və Turizm Nazirliyinin təsis etdiyi mükafatlar verilib. Bütün qalibləri təbrik edən Əbülfəs Qarayev artıq ənənəyə çevrilən bu festivalın keçirilməsinə göstərdiyi dəstəyə görə Azərbaycanın Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevaya minnətdarlığını bildirib. Qeyd edib ki, münsiflər tərəfindən seçilən ən layiqlilər muğam sənətinin daha böyük coğrafiyada təbliğinə öz töhfələrini verəcəklər. Sonra bədii rəhbər və baş dirijor Ağaverdi Paşayevin rəhbərliyi ilə Azərbaycan Dövlət Xalq Çalğı Alətləri Orkestri və muğam müsabiqəsinin qalibləri çıxış ediblər. Bağlanış mərasimində Azərbaycan və Qazaxıstan musiqiçilərinin Novruz hədiyyəsi kimi təqdim etdikləri “Sarı gəlin” xalq mahnısı gecəyə xüsusi rəng qatıb.

*****

Aprelin 12-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında tanınmış bəstəkar Məmməd Cəfərovun 60 illik yubileyinə həsr olunmuş müəllif konserti keçirilib. Tədbiri giri sözü ilə açan Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, professor Firəngiz Əlizadə bəstəkarın ömür yoluna nəzər salıb, musiqi tariximizə verdiyi töhfələrdən danışıb. Bildirib ki, ittifaqın Gəncə təşkilatının sədri olan Məmməd Cəfərov yaradıcılığına böyük tələbkarlıqla və məsuliyyətlə yanaşır. Ali musiqi təhsilini Üzeyir Hacıbəyli adına Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasının bəstəkarlıq fakültəsində alan M.Cəfərovun bir sənətkar kimi yetişməsində görkəmli bəstəkarlar İsmayıl Hacıbəyov, Aqşin Əlizadə və Fərəc Qarayevin əhəmiyyətli rolu olub. O, Nazim Hikmətin sözlərinə yazdığı “Həsrət” və “Vida” romanslarını İsmayıl Hacıbəyovun xatirəsinə həsr edib.

Qeyd edib ki, müxtəlif musiqi janrlarında qələmini sınayıb, özünəməxsus fərdi üslubu, milli koloriti ilə seçilən əsərlər yaradan bəstəkarın yaradıcılığında vokal, kamera-instrumental və xor əsərləri üstünlük təşkil edir. O, piano üçün “Naxışlar” məcmuəsinin, iki piano üçün “Musiqi”, violin və piano üçün “Sonata-poema”, Nazim Hikmətin sözlərinə vokal silsilənin, solistlər, xor və simfonik orkestr üçün “Yuxulama, oğuz eli”, “Vətən dedim”, “Cavad xan” kanatlarının, kamera orkestri üçün pyeslərin, mahnı və romansların müəllifidir. Onun əsərləri beynəlxalq festivallarda uğurla ifa olunur və musiqi ictimaiyyəti tərəfindən maraqla qarşılanır.

Hazırda pedaqoji fəaliyyətini Qəmbər Hüseynli adına Gəncə Musiqi Kollecində davam etdirən M.Cəfərov gənc musiqiçilər nəslinin yetişməsində var qüvvəsi ilə çalışır. Sonra tədbir konsert proqramı ilə davam edib. Konsertdə Şəhla Ələkbərovanın bədii rəhbərliyi ilə Azərbaycan Televiziyası və Radiosunun Cahangir Cahangirov adına Xorunun ifasında bəstəkarın kamera, vokal və xor əsərləri ifa olunub. Gənc vokalçılar Fidan Məmmədzadə və Fəxri Kazım Nicat “Vida” (söz. Nazim Hikmət), “Həsrət” (söz. Nazim Hikmət) və başqa romansları səsləndirilib. Konsert proqramında yubilyarın ifası tədbirə xoş ovqat bəxş edib.

*****

Aprelin 17-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında tanınmış bəstəkar Rəna Qədimovanın 60 illik yubileyinə həsr olunmuş müəllif konserti təqdim olunub. Tədbirdə İttifaqın sədri, Xalq Artisti, professor Firəngiz Əlizadə çıxış edərək bəstəkarın ömür yoluna nəzər salıb, musiqi tariximizə verdiyi töhfələrdən danışıb. Bildirib ki, Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında bəstəkarlıq ixtisası üzrə təhsil alan Rəna Qədimovanın yaradıcılığı zəngindir. Müxtəlif musiqi janrlarında qələmini sınayan, özünəməxsus fərdi üslubu, milli koloriti ilə seçilən əsərlər yaradan bəstəkarın yaradıcılığında vokal, kamera-instrumental əsərləri üstünlük təşkil edir. Son illər bəstəkarın xor və orkestr üçün yazdığı “Sarı gəlin” balladası musiqisevərlər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb. Onun yaradıcılığında uşaqlara həsr etdiyi əsərlər əsas yer tutur.

Tədbirdə Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar İncəsənət Xadimi Zemfira Qafarovanın bəstəkarın yaradıcılığı haqqında məruzəsi dinlənilib. O, bəstəkarın yaradıcılığı, fərdi üslubunun özünəməxsusluğu barədə tədbir iştirakçılarına geniş məlumat verib. Sonra tədbir konsert proqramı ilə davam edib. Konsertdə piano üçün “2 Prelüd: e-moll; “Qara qafiyə”, faqot və piano üçün “Dialoq”, piano üçün ikili Fuqa- “Vida”, “Bilmirəm” vokal silsiləsi: “Bilmirəm”, “Nöqtələr” və digər əsərlər səsləndirilib

Hollandiya mətbuatı Firəngiz Əlizadəni Rixard Vaqnerlə müqayisə etdi. Hər il “Royal Concertgebouw Orchestra” (Niderland Kral Orkestri) əvvəlki ilin daha uğurlu premyeralarının səsyazısı olan kompakt-disklərin işıq üzü görməsinə təşəbbüs göstərir. 2018-ci ildə disklərin bu nüfuzlu seriyasına Xalq Artisti, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, UNESCO-nun Sülh artisti, professor Firəngiz Əlizadənin “NASIMI Passion” əsəri daxil edilib. Xatırladaq ki, bu əsər keçən ilin aprelində Amsterdamın məşhur “Concertgebouw” konsert salonunda iki dəfə səslənib. Kompakt-diskə yazılmış “HORIZON 8” holland etiketindəki mətnin müəllifi, tanınmış musiqi tənqidçisi Floris Don Berlində və Cenevrədə keçirilmiş təqdimat mərasimlərində qeyd edib ki, “Firəngiz Əlizadənin çox gözəl əsəri “NASIMI Passion” təkcə bəstəkarın deyil, həmçinin “Concertgebouw”nun repertuar siyasətinin böyük nailiyyətidir. Biz ilk dəfə İslam dünyası təmsilçisinin Qərb və Şərqin musiqi ənənələrinin təması ideyasını təcəssüm etdirən, mənaca və ifadə şəklinə görə əzəmətli yeni əsərinin nümunəvi çıxışının şahidi olduq”.

“De Volkskrant” qəzeti F.Əlizadənin yeni əsərinin premyerasından şövqlə bəhs edib. Albomda məqalədən sitata yer verilir: “Firəngiz Əlizadə musiqisinin təsir gücü, məna tərzi və özünəməxsus intonasiyası ilk notdan dinləyiciləri valeh edir. Bu əsərin müəllifinin Şərq və müsəlman ölkəsi olan Azərbaycanın qadın bəstəkar olması xüsusilə heyrətamizdir”.

Resenziyada qeyd edilir ki, Firəngiz Əlizadənin musiqisi təsir gücünə görə Rixard Vaqnerlə müqayisə oluna bilər. Həmçinin əsərin dirijor Martin Brabbinsin rəhbərliyi altında simfonik orkestr, xor (rəhbər Klaus Ştok), Əvəz Abdulla (bariton) tərəfindən mükəmməl ifası da diqqətə çatdırılır. Sonda Floris Don yazır: “Firəngiz Əlizadə təkcə unikal bəstəkarlıq dəst-xəttinə malik deyil, onun bu gün dünyaya söyləyəcəyi də var”. Əlavə edək ki, qoşma albomda İmadəddin Nəsiminin orijinal mətnləri, habelə onların holland, ingilis və alman dillərinə tərcümələri yer alıb. Mütəxəssislər əmindirlər ki, F.Əlizadənin musiqisindən ibarət yeni kompakt-disk müasir klassik musiqisevərlərin kolleksiyasının bəzəyi olacaq.

Mayın 4-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında (ABİ) dünya şöhrətli siyasətçi, Ümummilli lider, Ulu öndər Heydər Əliyevin anadan olmasının 95 illiyi münasibətilə “Heydər Əliyev və Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbi” mövzusunda elmi konfrans keçirilib.

Tədbiri giriş sözü ilə açan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, professor Firəngiz Əlizadə müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu, ulu öndər Heydər Əliyevin dövlətimiz və xalqımız qarşısındakı əvəzsiz xidmətlərindən danışıb. Bildirib ki, Heydər Əliyev ölkəyə rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə Azərbaycan bəstəkarlarına diqqət və qayğı ilə yanaşıb. Həmişə Azərbaycan musiqisini, onun bəstəkarlıq məktəbini yüksək qiymətləndirib, bütövlükdə, musiqi sənətimizin inkişafına mənəvi zəmin yaradıb. Onun musiqimizə sonsuz vurğunluğu bu sahədə çalışanları yeni yaradıcılıq axtarışlarına ruhlandırıb. Dahi şəxsiyyətin Azərbaycan bəstəkarlarının və musiqişünaslarının əməyini təqdir etməsi, onların yaradıcılığını yüksək fəxri adlar və mükafatlarla dəyərləndirməsi bilavasitə Bəstəkarlar İttifaqının fəaliyyətinə verilən qiymətin bariz təzahürüdür. Onun şəxsi təşəbbüsləri ölkəmizin musiqi mədəniyyətinin inkişafına, zənginləşməsinə və beynəlxalq səviyyədə böyük müvəffəqiyyətlər əldə etməsinə öz töhfəsini verib: “Ümummilli Liderin Qara Qarayev, Fikrət Əmirov, Niyazi və Müslüm Maqomayev kimi Azərbaycan musiqisinin korifeyləri ilə şəxsi dostluğu onlara yaradıcılıq axtarışlarında və yeni əsərlərin yaranmasında ilham verib”.

ABİ-nin katibi, Əməkdar İncəsənət Xadimi, professor Zemfira Qafarova 1975-ci ildə Üzeyir Hacıbəylinin ev-muzeyinin açılışı ilə bağlı xatirələrini tədbir iştirakçıları ilə paylaşaraq, Ümummilli liderin Azərbaycan professional musiqisinin banisinin yaradıcılığına həsr etdiyi dərin məzmunlu çıxışının şahidi olduğunu bildirib. O həmçinin qeyd edib ki, ümumiyyətlə, H.Əliyevin çıxışları həmişə analitik xarakteri və dərin peşəkar yanaşmasıyla fərqlənirdi.

Tanınmış bəstəkar, Xalq Artisti Tofiq Bakıxanov Ümummilli Liderin görkəmli mədəniyyət və incəsənət xadimləri ilə olan dostluğundan, bu sənətə verdiyi qiymətdən danışıb və Ulu Öndərlə bağlı xatirələrini bölüşüb. Daha sonra ABİ-nin katibi, əməkdar incəsənət xadimi, professor Cəlal Abbasov “Heydər Əliyev və Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı”, ABİ-nin katibi əməkdar incəsənət xadimi, dosent Sərdar Fərəcov “ Heydər Əliyevə ithaflar”, əməkdar incəsənət xadimi, professor Həcər Babayeva “Heydər Əliyevin məruzələrində estetik baxışlarının təcəssümü”, sənətşünaslıq üzrə elmlər doktoru, professor Cəmilə Həsənova “ Mədəni irsimizin qorunmasında Heydər Əliyevin rolu”, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının katibi, dosent Aliyə Məmmədova “ Heydər Əliyev və gənclər”, bəstəkar, əməkdar incəsənət xadimi, professor Vasif Allahverdiyev “ Heydər Əliyevin şəxsi təşəbbüsü ilə yaranmış əsərlər” mövzusunda məruzələrlə çıxış edib və Ulu öndərlə bağlı xatirələrini bölüşüblər. Tədbirin sonunda tanınmış bəstəkar, xalq artisti Oqtay Zülfüqarovun “Bayram üvertürası”nın fonunda Ümummilli lder Heydər Əliyevin həyat və fəaliyyətini əks etdirən kadrlar nümayiş etdirilib.

*****

İyunun 4-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında görkəmli bəstəkar Qara Qarayevin 100 illiyinə həsr olunmuş “Qara Qarayevin sinfinin məzunları” adlı tədbir keçirilib.

Tədbirdə Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək görkəmli bəstəkarın həyat və yaradıcılığından danışıb və yaradıcılığı zəngin milli köklərə əsaslanan Qara Qarayevin Azərbaycan musiqisinin yeni mərhələdə inkişafını təmin edən şəxsiyyətlərdən olduğunu vurğulayıb. Qara Qarayev yaradıcılığının böyük məktəb olduğunu deyən F.Əlizadə dahi bəstəkarın yaratdığı musiqi ənənələrindən söz açıb: “Qara Qarayevin həyat və fəaliyyəti bizim üçün örnəkdir. Onun yüksək insani keyfiyyətləri, yaradıcılıq istedadı musiqimizin gələcəyinə işıq tutub. O, bütün həyatı boyu Azərbaycan musiqisinin inkişafına çalışıb. O, bizim muğamlarımızı, aşıq sənətimizi də dərindən öyrənib, bu barədə məqalələr yazıb. Biz Qara Qarayevin tələbələri olaraq onun qoyduğu şərəfli missiyanı davam etdirməyə çalışırıq. Qara Qarayev bizə zəngin musiqi əsərləri miras qoyub. Əgər ömür vəfa etsəydi Qara Qarayev daha da gözəl əsərlər yarada bilərdi. Görkəmli bəstəkarın əsərləri bu gün də dünya səhnələrində səslənməklə mükəmməlliyini bir daha sübut edir. O, bir çox filmlərə, tamaşalara musiqi bəstələyib. Qara Qarayev Azərbaycan musiqisinə böyük töhfələr vermiş dahidir. Dünya şöhrətli bəstəkarın əsərləri keçmiş SSRİ respublikalarında, ABŞ, Polşa, Misir, İspaniya, İtaliya, Fransa, Yaponiya və Almaniyada keçirilən möhtəşəm musiqi tədbirlərində müvəffəqiyyətlə səsləndirilib. Onun Nizami Gəncəvinin “Yeddi gözəl” poemasından bəhrələnərək yaratdığı “Yeddi gözəl” və Cənubi Afrika yazıçısı Piter Abrahamsın romanı əsasında yazdığı “İldırımlı yollarla” baletləri dünyanın bir sıra ölkələrində uğurla nümayiş olunmaqdadır”.

Böyük bəstəkarın tələbələri Xalq artistləri Tofiq Bakıxanov və Azər Dadaşov, Əməkdar İncəsənət xadimləri Cəlal Abbasov, Elnarə Dadaşova, Faiq Nağıyev və Nərgiz Şəfiyeva çıxış edərək müəllimləri haqqında xatirələrini bölüşüb, zəngin yaradıcılığından bəhs ediblər. Xalq artisti Tofiq Bakıxanov Qara Qarayevin tələbələrinin fotolarından hazırlanan plakatı onun tələbələrinə təqdim edib. Tədbir konsert proqramı ilə davam edib.

*****

İyunun 14-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının professoru, ədəbiyyatşünas Tərlan Quliyevlə görüş keçirilib. Bəstəkarlar İttifaqının təşkilatçılığı ilə reallaşan “Mədəniyyətimiz, mənəviyyatımız: Yaxın, uzaq tarix — Dədə Qorqud” adlı tədbirdə qurumun sədri, Xalq Artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək alimin həyat və yaradıcılığından söz açıb. T.Quliyevin pedaqoji fəaliyyətindən söz açan natiq onun yaradıcılığını yüksək qiymətləndirib. Alimin son illərdə işıq üzü görmüş “Dədə Qorqud” kitabı haqqında qonaqlara məlumat verən F.Əlizadə ona yeni yaradıcılıq axtarışlarında uğurlar arzulayıb. Əməkdar incəsənət xadimləri Zemfira Qafarova, Sərdar Fərəcov, BMA-nın prorektoru Gülnaz Abdullayeva və başqaları alimin yaradıcılığından söz açıb, ona pedaqoji və yaradıcılıq fəaliyyətində uğurlar arzulayıblar. Tədbir diskussiya ilə davam edib.

*****

İyunun 22-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının Üzeyir Hacıbəyli adına konsert salonunda Şuşa şəhər musiqi məktəblərinin şagirdlərinin iştirakı ilə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin və Azərbaycan Milli Ordusunun yaranmasının 100 illiyinə həsr olunan “Şuşanın sədaları” mövzusunda konsert keçirilib.

İttifaqın sədri, Xalq Artisti, bəstəkar Firəngiz Əlizadə əsrarəngiz Qarabağ torpağının dilbər guşəsi Şuşanın Azərbaycanın qədim mədəniyyət mərkəzlərindən olduğunu söyləyib. Şuşada doğulub boya-başa çatan istedadlı insanların mədəniyyətimizə böyük töhfələr verdiyini bildirilib. F.Əlizadə 26 ildir ki, düşmən tapdağında əzilən bu qədim, əzəli-əbədi torpağın yenidən öz sahiblərinə qovuşacağı günün çox yaxında olduğunu bildirib, Bakıda məskunlaşmış Şuşa şəhər musiqi məktəbləri şagirdlərinin konsertinin istedadların üzə çıxmasında böyük əhəmiyyət daşıdığını deyib.

Şuşa Şəhər İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Vüsalə Fətullayeva Azərbaycanın mədəniyyət paytaxtlarından olan Şuşa şəhərinin işğalından və bədnam ermənilərin Azərbaycan xalqına qarşı törətdiyi faciələrdən danışıb. Bildirilib ki, dinc əhaliyə qarşı amansız vəhşiliklər törədən erməni təcavüzkarları şəhəri yerlə-yeksan edib, tarixi və mədəni abidələrini dağıdıb vandalizm aktı həyata keçirsələr də Şuşa sakinləri yenə bu qədim mədəniyyət mərkəzini bərpa edib oraya dönəcəklər.

V.Fətullayeva gənc musiqiçılərə yaradılan şərait, onlara göstərilən qayğı üçün F.Əlizadəyə təşəkkürünü bildirib və üç dildə nəşr olunan “Qarabağ” kitabını bəstəkara təqdim edib. Sonda musiqi məktəbi şagirdlərinin ifasında Azərbaycan bəstəkarları Üzeyir Hacıbəyli, Səid Rüstəmov, Zakir Bağırov, Süleyman Ələsgərov, Azər Rzayev, Adil Bəbirov ilə yanaşı, Qərb bəstəkarlarının əsərləri səsləndirilib. Konsert alqışlarla qarşılanıb.

*****

İyunun 27-də Azərbaycanın qədim sənət və mədəniyyət mərkəzlərindən olan Şəkidə növbəti musiqi bayramı – Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı başlayıb. Mədəniyyət Nazirliyinin, Bəstəkarlar İttifaqının və Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən festivalda Türkiyə, Rusiya, Macarıstan və Qazaxıstandan gəlmiş rəqs və musiqi qrupları, istedadlı ifaçılar, həmçinin Azərbaycanın tanınmış teatr və musiqi kollektivləri iştirak edirlər. Festivalın təntənəli açılış mərasimi “Marxal” müalicə-istirahət kompleksinin Yay Teatrında keçirilib.

Festivalın bədii rəhbəri, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, UNESCO-nun Sülh artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək möhtəşəm musiqi bayramı kimi gözəl bir ənənəyə çevrilən və artıq doqquzuncu dəfədir keçirilən Şəki “İpək Yolu” Beynəlxalq Musiqi Festivalının bu dəfə də şəkililərə və qonaqlara unudulmaz anlar yaşadacağını bildirib.

Firəngiz Əlizadə deyib: “Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çox əlamətdar vaxtda keçirilir. 2018-ci il bir sıra yaddaqalan hadisələrlə zəngin olub. Prezident seçkiləri dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin parlaq qələbəsi ilə nəticələnib. Ulu öndər Heydər Əliyevin 95 illiyi, dahi bəstəkar Qara Qarayevin 100 illiyi və nəhayət, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyi möhtəşəm tədbirlərlə qeyd olunur. Festivalın proqramında da Vətənimizin tarixində iz qoymuş, ölkəmizin siyasi, iqtisadi, ictimai həyatına təsir edən, eləcə də Azərbaycanın hər bir vətəndaşı üçün mühüm əhəmiyyətə malik olan bütün bu hadisələrin mənzərəsini əks etdirməyə çalışmışıq”.

Bəstəkarlar İttifaqının sədri bildirib ki, builki festivalın proqramı olduqca rəngarəngdir. Festival çərçivəsində təşkil ediləcək UNESCO-nun Ənənəvi musiqi üzrə Beynəlxalq Şurasının elmi simpoziumunda dünyanın 10 ölkəsindən alimlər və ekspertlər iştirak edəcəklər. Burada Şəki şəhərinin tarixi və mədəniyyəti, dünya xalqlarının folklor musiqisinin qorunub saxlanması və təbliği məsələləri müzakirə olunacaq.

Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Elxan Usubov qədim mədəniyyət mərkəzlərindən olan Şəkinin beynəlxalq festivalların keçirilməsi üçün gözəl məkan olduğunu, onun “festivallar şəhəri” kimi tanındığını vurğulayıb. Qeyd edib ki, hər ilin yayında keçirilən və artıq ənənəyə çevrilən “İpək Yolu” Beynəlxalq Musiqi Festivalı Şəkinin mədəni həyatında çox böyük hadisədir və musiqisevərlərin yaddaşında gözəl xatirə kimi qalır. Dünya musiqi sənətinin parlaq incilərindən ibarət konsert proqramları, istedadlı sənətçilərin çıxışları festival iştirakçılarına xoş bayram ovqatı bəxş edir. Festival xalqımızın zəngin mədəniyyətinin, Şəkinin turizm potensialının təbliği baxımından da mühüm əhəmiyyətə malikdir.

Rəsmi hissədən sonra Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin Nümunəvi Hərbi Orkestrinin konserti olub. Məlumat verilib ki, kollektiv ilk dəfə 2004-cü ilin iyununda Prezident İlham Əliyevin Xudat Sərhəd Dəstəsinə səfəri zamanı çıxış edib. Həmin vaxtdan Hərbi Orkestr Dövlət Sərhəd Xidmətində, eləcə də respublikamızda keçirilən müxtəlif mədəni-kütləvi tədbirlərdə fəal iştirakı ilə seçilir.

Orkestrin repertuarına müxtəlif janrlı əsərlər – klassik, caz, estrada və populyar musiqi daxildir. Repertuarda vətənpərvərlik ruhunda mahnılara, habelə xalq və bəstəkar mahnılarına, o cümlədən Üzeyir Hacıbəyli, Fikrət Əmirov, Qara Qarayev, Tofiq Quliyev və digər bəstəkarların əsərlərinə xüsusi yer verilir. Nümunəvi Hərbi Orkestr dəfələrlə ölkəmizin hüdudlarından kənarda keçirilən festivallarda iştirak edib, yüksək mükafatlara layiq görülüb. Orkestrin bədii rəhbəri və dirijoru mayor Səməd Vəkilovdur. Tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılanan konsert proqramının sonunda kollektivə festivalla bağlı xatirə hədiyyələri təqdim edilib.

*****

İyunun 27-də Azərbaycanın qədim sənət və mədəniyyət mərkəzlərindən olan Şəkidə növbəti musiqi bayramı – Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı başlayıb. Mədəniyyət Nazirliyinin, Bəstəkarlar İttifaqının və Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin birgə təşkilatçılığı ilə keçirilən festivalda Türkiyə, Rusiya, Macarıstan və Qazaxıstandan gəlmiş rəqs və musiqi qrupları, istedadlı ifaçılar, həmçinin Azərbaycanın tanınmış teatr və musiqi kollektivləri iştirak edirlər. Festivalın təntənəli açılış mərasimi “Marxal” müalicə-istirahət kompleksinin Yay Teatrında keçirilib.

Festivalın bədii rəhbəri, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, UNESCO-nun Sülh artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək möhtəşəm musiqi bayramı kimi gözəl bir ənənəyə çevrilən və artıq doqquzuncu dəfədir keçirilən Şəki “İpək Yolu” Beynəlxalq Musiqi Festivalının bu dəfə də şəkililərə və qonaqlara unudulmaz anlar yaşadacağını bildirib.

Firəngiz Əlizadə deyib: “Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çox əlamətdar vaxtda keçirilir. 2018-ci il bir sıra yaddaqalan hadisələrlə zəngin olub. Prezident seçkiləri dövlətimizin başçısı İlham Əliyevin parlaq qələbəsi ilə nəticələnib. Ulu öndər Heydər Əliyevin 95 illiyi, dahi bəstəkar Qara Qarayevin 100 illiyi və nəhayət, Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illik yubileyi möhtəşəm tədbirlərlə qeyd olunur. Festivalın proqramında da Vətənimizin tarixində iz qoymuş, ölkəmizin siyasi, iqtisadi, ictimai həyatına təsir edən, eləcə də Azərbaycanın hər bir vətəndaşı üçün mühüm əhəmiyyətə malik olan bütün bu hadisələrin mənzərəsini əks etdirməyə çalışmışıq”.

Bəstəkarlar İttifaqının sədri bildirib ki, builki festivalın proqramı olduqca rəngarəngdir. Festival çərçivəsində təşkil ediləcək UNESCO-nun Ənənəvi musiqi üzrə Beynəlxalq Şurasının elmi simpoziumunda dünyanın 10 ölkəsindən alimlər və ekspertlər iştirak edəcəklər. Burada Şəki şəhərinin tarixi və mədəniyyəti, dünya xalqlarının folklor musiqisinin qorunub saxlanması və təbliği məsələləri müzakirə olunacaq.

Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Elxan Usubov qədim mədəniyyət mərkəzlərindən olan Şəkinin beynəlxalq festivalların keçirilməsi üçün gözəl məkan olduğunu, onun “festivallar şəhəri” kimi tanındığını vurğulayıb. Qeyd edib ki, hər ilin yayında keçirilən və artıq ənənəyə çevrilən “İpək Yolu” Beynəlxalq Musiqi Festivalı Şəkinin mədəni həyatında çox böyük hadisədir və musiqisevərlərin yaddaşında gözəl xatirə kimi qalır. Dünya musiqi sənətinin parlaq incilərindən ibarət konsert proqramları, istedadlı sənətçilərin çıxışları festival iştirakçılarına xoş bayram ovqatı bəxş edir. Festival xalqımızın zəngin mədəniyyətinin, Şəkinin turizm potensialının təbliği baxımından da mühüm əhəmiyyətə malikdir.

Rəsmi hissədən sonra Azərbaycan Respublikası Dövlət Sərhəd Xidmətinin Nümunəvi Hərbi Orkestrinin konserti olub. Məlumat verilib ki, kollektiv ilk dəfə 2004-cü ilin iyununda Prezident İlham Əliyevin Xudat Sərhəd Dəstəsinə səfəri zamanı çıxış edib. Həmin vaxtdan Hərbi Orkestr Dövlət Sərhəd Xidmətində, eləcə də respublikamızda keçirilən müxtəlif mədəni-kütləvi tədbirlərdə fəal iştirakı ilə seçilir.

Orkestrin repertuarına müxtəlif janrlı əsərlər – klassik, caz, estrada və populyar musiqi daxildir. Repertuarda vətənpərvərlik ruhunda mahnılara, habelə xalq və bəstəkar mahnılarına, o cümlədən Üzeyir Hacıbəyli, Fikrət Əmirov, Qara Qarayev, Tofiq Quliyev və digər bəstəkarların əsərlərinə xüsusi yer verilir. Nümunəvi Hərbi Orkestr dəfələrlə ölkəmizin hüdudlarından kənarda keçirilən festivallarda iştirak edib, yüksək mükafatlara layiq görülüb. Orkestrin bədii rəhbəri və dirijoru mayor Səməd Vəkilovdur. Tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılanan konsert proqramının sonunda kollektivə festivalla bağlı xatirə hədiyyələri təqdim edilib.

*****

İyunun 28-də Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində Şəki xan sarayının həyətində “Zirvə” instrumental ansamblı Xalq Artisti, bəstəkar Emin Sabitoğlunun mahnılarından ibarət konsert proqramı təqdim edib. Konsertin tamaşaçıları sırasında, həmçinin şəhər icra hakimiyyətinin və Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının nümayəndələri, festivalın qonaqları, musiqisevərlər olublar.

Konsertdən əvvəl görkəmli bəstəkarın yaradıcılığından söz açılıb. Qeyd olunub ki, yüzlərlə mahnının müəllifi olan Emin Sabitoğlunun çox gözəl musiqi duyumu var idi. O, əsərlərini həm piano arxasında, həm də pianosuz bəstələyirdi.

Tədbirdə “Zirvə” instrumental ansamblı haqqında da məlumat verilib. Qeyd olunub ki, 1972-ci ildə Şəki şəhərindəki Mirzə Fətəli Axundzadə adına mərkəzi mədəniyyət evinin nəzdində yaradılmış bu ansambl respublikanın bir çox şəhər və rayonlarında, habelə keçmiş sovet respublikalarında konsertlər verib, nüfuzlu festivalların iştirakçısı olub. “Zirvə” ansamblı 1996-cı ildə Türkiyənin Eşmə şəhərində keçirilən “Sənət və kilim” festivalında ölkəmizi layiqincə təmsil edib. Ansambl öz ifaçılıq üslubu və mədəniyyəti ilə ümumxalq məhəbbəti qazanıb. Hazırda ansambla Şəkinin tanınmış musiqiçilərindən olan Eldar Rəcəbov rəhbərlik edir. Daha sonra konsert proqramı təqdim edilib. Festivalın simvolunu kollektivə Azərbaycan Yazıçılar Birliyinin sədri, Xalq Yazıçısı Anar təqdim edib.

*****

İyunun 29-da Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində “Marxal” istirahət kompleksinin Yay Teatrında Macarıstanın Hajdara-Herczeg Hajnalka və Hajdara Tamas rəqs duetinin çıxışı olub. Duetin çıxışından əvvəl məlumat verilib ki, Hajdara-Herczeg Hajnalka və Hajdara Tamas Macarıstanda keçirilən nüfuzlu xalq rəqs və musiqisi ifaçıları festivalının qalibidirlər. Onlar Macarıstanda “Xalq yaradıcılığının gənc sənətkarı” fəxri adına layiq görülüblər. Rəqqasları əsasən Macarıstanın xalq musiqisi sənətinin ustad təmsilçilərindən ibarət “Magos” orkestri müşayiət edir. 2008-ci ildə yaradılmış bu kollektiv əsasən Macarıstanın Transilvaniya və Dunayətrafı bölgələrində yaşayan xalqlara mənsub musiqini ifa edir. Rəqs duetinin və musiqi qrupunun ifaları tamaşaçılar tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb. Konsertin sonunda kollektivə festivalla bağlı xatirə hədiyyəsi təqdim edilib.

*****

İyunun 29-da axşam Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində “Yuxarı Karvansaray” mehmanxana-kompleksində Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının təqdimatında dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəylinin “Əsli və Kərəm” muğam operası açıq havada nümayiş olunub. Tamaşanın quruluşçu-rejissoru Əməkdar İncəsənət Xadimi Hafiz Quliyev, dirijor və xormeysteri Əməkdar İncəsənət Xadimi Sevil Hacıyeva, konsertmeysteri Əməkdar Artist Elxan Mansurovdur (tar). Tamaşada Əsli obrazını Rəvanə Əmiraslanlı, Kərəm obrazını isə Əməkdar Artist Elnur Zeynalov canlandırıblar. Muğam operada, həmçinin Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının xoru və solistləri iştirak ediblər. Tamaşadan əvvəl məlumat verilib ki, “Əsli və Kərəm” dahi Üzeyir Hacıbəylinin beşinci muğam operasıdır. Əsərin librettosu bəstəkarın özünə məxsusdur. Qafqazda geniş yayılmış eyniadlı Azərbaycan xalq dastanının motivləri əsasında yazılan operada əsasən muğam və aşıq musiqisindən istifadə olunub. Üzeyir Hacıbəyli operaya yeni cizgilər – dastan əlamətləri daxil edib. Tamaşaya şəhər icra hakimiyyətinin və Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının rəsmiləri, festivala dəvət olunan qonaqlar, teatrsevərlər baxıblar. Sonda təşkilatçılar adından kollektivin rəhbərinə festivalın rəmzi simvolu təqdim olunub.

*****

İyunun 29-da Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalının üçüncü günü “Marxal” otelinin konfrans zalında UNESCO-nun Ənənəvi Musiqi üzrə Beynəlxalq Şurasının (ICTM) “Məqam” elmi-tədqiqat qrupunun X Beynəlxalq Simpoziumu öz işinə başlayıb. İki gün davam edəcən simpozium “Məqam/muğam ənənələri və müasir dünyada qlobal dəyişikliklər” mövzusuna həsr olunub.

Tədbirdə Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Elxan Usubov çıxış edərək, beynəlxalq musiqi festivalı çərçivəsində belə bir Simpoziumun keçirilməsinə göstərdiyi dəstəyə görə Bəstəkarlar İttifaqının sədri Firəngiz Əlizadəyə minnətdarlığını bildirib. Qeyd olunub ki, Şəkidə ənənəyə çevrilən “İpək Yolu” festivalı müxtəlif xalqların musiqisinin təbliğində böyük rol oynayır.

Simpozium iştirakçılarının diqqətinə çatdırılıb ki, Şəki Azərbaycanın şimal-qərbində yerləşir və bu bölgənin mühüm siyasi, sosial-iqtisadi, mədəni mərkəzi hesab olunur. Şəkinin Azərbaycanın qədim mərkəzlərindən biri kimi şöhrət qazanması, həm də bu diyarda dünya və ölkə əhəmiyyətli tarixi-mədəniyyət abidələrinin mövcudluğu ilə bağlıdır. Şəki şəhəri və rayonu ərazisində dövlət mühafizəsinə götürülmüş 84 arxeoloji və memarlıq abidəsi var. Onlardan Kiş alban məbədi və XVIII əsrə aid Şəki xan sarayı dünya əhəmiyyətli abidələr hesab olunur. 2012-ci ildə xan sarayının 250 illik yubileyi böyük təntənə ilə qeyd edilib.

Vurğulanıb ki, bu gün Şəki şəhərinin milli memarlıq üslubunun qorunub saxlanması şərti ilə müasirləşdirilməsi ən vacib vəzifələrdən biridir. Məqsəd Şəkinin özünəməxsus memarlıq ənənələrini qorumaq və regionun turizm potensialını daha da artırmaqdır. Şəhərin tarixi hissəsində mədəni irsin qorunması, ərazidə bərpa, yenidənqurma, konservasiya, yeni tikinti, abadlıq, bədii tərtibat işlərinə nəzarətin daha da gücləndirilməsi, memarlıq nümunələrinə zərər vurulmasının qarşısının alınması məqsədilə geniş iş aparılır.

Diqqətə çatdırılıb ki, Şəki Azərbaycan elminə, mədəniyyətinə görkəmli şəxslər bəxş edib. Bu torpaq Mirzə Fətəli Axundzadənin, Sabit Rəhmanın, Fuad Əbdürəhmanovun, Bəxtiyar Vahabzadənin, Rasim Ocaqovun, Şəfiqə Axundovanın ana Vətəni hesab olunur.

Qeyd olunub ki, Şəkidə bu gün bir çox sənət sahələri qorunub saxlanılıb. 2017-ci ildə Şəki UNESCO-nun Yaradıcı Şəhərlər Şəbəkəsinə üzv olub. Şərq memarlığının nadir incisi hesab olunan “Xan sarayı ilə birgə Şəkinin tarixi mərkəzi”nin UNESCO-nun Ümumdünya İrs Komitəsinin siyahısına daxil edilməsi istiqamətində iş aparılır.

Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, UNESCO-nun Sülh artisti Firəngiz Əlizadə simpozium iştirakçılarına “İpək Yolu” Beynəlxalq Musiqi Festivalı barədə ətraflı məlumat verib. Ölkəmizdə mədəni irsin qorunub saxlanmasına, xalqımıza məxsus zəngin ənənələrin, o cümlədən muğam sənətinin təbliğ olunmasına böyük diqqət və qayğı göstərildiyini bildirən Firəngiz Əlizadə bu sahədə Azərbaycan Respublikasının Birinci vitse-prezidenti Mehriban Əliyevanın xidmətlərini xüsusi vurğulayıb.

UNESCO ICTM-in vitse-prezidenti, Böyük Britaniyadan gəlmiş Razia Sultanova çıxış edərək, belə bir mötəbər tədbirdə iştirakından məmnun qaldığını bildirib. Simpoziumun birinci günü AMEA-nın Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun şöbə müdiri, akademik Zemfira Səfərovanın “Qarabağ xanəndəsi Cabbar Qaryağdıoğlunun yaradıcılığında innovasiyalar”, UNESCO-nun Ənənəvi Musiqi üzrə Beynəlxalq Şurasının “Maqam” elmi-tədqiqat qrupunun sədri, Özbəkistandan gəlmiş Aleksandr Cumayevin “Maqomat sənəti çağdaş Özbəkistan və Tacikistan şəraitində: itkilər və dəyişikliklər, konsepsiyalar və axtarışlar”, Ankara Musiqi Universitetindən Okan Murat Öztürkün “Maqam konsepsiyasına Qərb-mərkəzli yanaşmanın tənqidi” və digər mövzularda məruzələr dinlənilib.

*****

İyunun 30-da Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalının dördüncü günü, iyunun 30-da axşam səhnəyə Qazaxıstanın Atırau Dövlət Filarmoniyasının “Murager” mahnı və rəqs ansamblı çıxıb. “Marxal” istirahət kompleksinin Yay Teatrında keçirilən konserti festivalın təşkilatçı qurumlarının rəhbərləri, festivala dəvət olunan qonaqlar və şəkili musiqisevərlər izləyiblər.

“Murager” ansamblı 2004-ci ildə Qazaxıstanın Atırau şəhərindəki M.Utemisov adına Dram Teatrının nəzdində yaranıb. Ansambl 2006-cı ildən Atırau Dövlət Filarmoniyasında Erjan Kitarovun bədii rəhbərliyi ilə fəaliyyət göstərir. Geniş qastrol coğrafiyasına malik olan “Murager” bir çox beynəlxalq və respublika səviyyəli müsabiqələrin laureatıdır. İsrail, Hindistan, Misir, Türkiyə, Qətər, Portuqaliyada keçirilən beynəlxalq festivallarda uğurla çıxış edən ansamblın repertuarına qazax xalq mahnıları ilə yanaşı, yerli və xarici bəstəkarların əsərləri də daxildir. Kollektivi fərqləndirən xüsusiyyətlərindən biri folklor nümunələrini müasir interpretasiyada təqdim etməsi və gənclərdə qədim qazax musiqisinə maraq oyatmasıdır.

“Murager” ansamblının Şəkidə təqdim etdiyi musiqi nömrələri tamaşaçılar tərəfindən maraqla qarşılanıb. Konsertin sonunda kollektivə festivalın rəmzi simvolu təqdim edilib.

*****

İyunun 30-da Şəkidə davam edən “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində iyunun 30-da axşam saatlarında musiqisevərlərə Rusiyadan gəlmiş “Sib-Duo” bayan ifaçıları ansamblının konserti təqdim olunub. Təbiət qoynunda füsunkar bir guşədə, Marxal gölünün ətrafında təşkil olunan konsertdə festivalın təşkilatçı qurumlarının rəhbərləri, musiqisevərlər, həmçinin “Marxal” istirahət kompleksində dincələn yerli və xarici qonaqlar iştirak ediblər. Konsertin əvvəlində məlumat verilib ki, Rusiyanın uzaq Sibir bölgəsindən gəlmiş bayan ifaçıları Aleksandr Sirotkin və Andrey Bityutskix bir çox beynəlxalq müsabiqələrin laureatlarıdır. Xarakter cəhətdən tam fərqli olsalar da, onları birləşdirən musiqiyə məhəbbət və ifalarındakı yüksək peşəkarlıqdır. Yeni rənglər və musiqi çalarları, repertuarın genişləndirilməsi, parlaq musiqi obrazlarının yaradılması üçün axtarışlar bu ansamblın yaradıcı amalıdır. Ansamblın repertuarına dünya bəstəkarlarının əsərləri, xalq melodiyaları, rus klassik, müasir estrada və caz musiqisi daxildir. Ansambl rus xalq çalğı alətləri, simfonik orkestr, kamera instrumental tərkibli kollektivlər və solistlərlə əməkdaşlıq edir. Bu istedadlı, xarizmatik, enerjili və virtuoz musiqiçilərin hər bir konserti tamaşaçıların qəlbində səmimi heyranlıq tapır. Bayan ifaçıları Aleksandr Sirotkin və Andrey Bityutskixin ifa etdikləri ruh oxşayan musiqi nömrələri musiqisevərlər tərəfindən böyük maraqla qarşılanıb. Sonda təşkilatçılar adından musiqi qrupuna festivalın rəmzi simvolu təqdim olunub.

*****

İyunun 30 da Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində keçirilən UNESCO-nun Ənənəvi Musiqi üzrə Beynəlxalq Şurasının (ICTM) “Məqam” elmi-tədqiqat qrupunun X Beynəlxalq Simpoziumu iyunun 30-da öz işini başa çatdırıb. Simpoziumun ikinci günü Özbəkistan Elmlər Akademiyasının Elmi-tədqiqat İncəsənət İnstitutunun əməkdaşı Dilorom Karomat “Hindistan musiqi mədəniyyətində Maqam və Raqa arasındakı qarşılıqla əlaqə haqqında”, Yunanıstanın Epirus Texnologiya İnstitutunun Ənənəvi musiqi fakültəsinin əməkdaşı, ICTM-in üzvü Markos Skoulios “Osmanlı-Türk maqamının və Hindistan Raqa modal sistemlərinin müqayisəsi”, Rusiyanın Dövlət Elmi Tədqiqat İncəsənət İnstitutunun əməkdaşı Gültəkin Şamilli “Dəstgahı necə qorumaq olar? Təcrübənin və nəzəriyyənin tədqiqi” mövzularında məruzələr ediblər. Simpoziumda, həmçinin azərbaycanlı alim, AMEA Memarlıq və İncəsənət İnstitutunun təmsilçisi Sürayə Ağayevanın “Muğamat/maqamat sənəti müsəlman Şərq alimlərinin tədqiqatlarında” mövzusunda məruzəsi dinlənilib. Diskussiya şəraitində keçən müzakirələrdən sonra simpozium iştirakçılarını maraqlandıran məsələlərə aydınlıq gətirilib.

*****

İyunun 1-də Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalının sonuncu günündə, günorta saatlarında tamaşaçılar Türkiyənin Yunus Əmrə İnstitutu Türk Mədəniyyət Mərkəzinin təşkilatçılığı ilə festivalda iştirak edən TRT-nin Ankara və İstanbul Radiosunun solist və ansamblının konsertini izləyiblər. Şəki xanlarının sarayının həyətində təşkil edilən konsertdə festivalın təşkilatçı qurumlarının rəhbərləri, festivala dəvət olunan qonaqlar, musiqisevərlər, həmçinin Şəki ilə qardaşlaşmış Türkiyənin Konya şəhər Meram bələdiyyəsinin nümayəndə heyəti iştirak ediblər. Ansamblın solisti İmran Koçun türk və Azərbaycan dillərində ifa etdiyi xalq mahnılarından ibarət musiqi çələngi tamaşaçılar tərəfindən alqışlarla qarşılanıb. Konsertdə müğənni bağlama musiqi alətində Cumali Kalkan və Okyay Kosegil, kamanda Cafer Nazlıbaş, ritm alətində Cemal Kablan tərəfindən müşayiət olunub. Konsertin sonunda təşkilatçılar adından kollektivə festivalın rəmzi simvolu təqdim edilib.

*****

İyulun 1-də “Marxal” istirahət kompleksinin Yay Teatrında Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalının ftəntənəli bağlanış mərasimi olub. Tədbirdə festivalın təşkilatçı qurumlarının, həmçinin Beynəlxalq Türk Mədəniyyəti Təşkilatı – TÜRKSOY-un rəsmiləri, şəhər ictimaiyyətinin nümayəndələri iştirak ediblər. TÜRKSOY-un yaradılmasının 25 illiyinə həsr olunan tədbirdə bu beynəlxalq təşkilata üzv ölkələrdən olan solistlərin iştirakı ilə Azərbaycan Dövlət Xalq Çalğı Alətləri Orkestri və Qazaxıstanın Atırau Dövlət Filarmoniyasının “Murager” mahnı və rəqs ansamblı birgə konsert proqramı ilə çıxış edib.

Orkestrin bədii rəhbəri və baş dirijoru Xalq Artisti Ağaverdi Paşayevdir. Məlumat verilib ki, Azərbaycan Dövlət Xalq Çalğı Alətləri Orkestri 2000-ci ildə Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının F.Əmirov adına Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının nəzdində yaradılıb. Kollektiv bir çox dövlət əhəmiyyətli tədbirlərdə çıxış edib, beynəlxalq festivallarda uğurlar qazanıb. Orkestr 2004, 2005 və 2010-cu illərdə Tehranda keçirilən ənənəvi “Fəcr” beynəlxalq musiqi festivalında “Qızıl Cəng” mükafatına layiq görülüb.

Konsertdə orkestrin solistlərinin, həmçinin Rusiya Federasiyasının Başqırdıstan və Tuva respublikalarından Azat Bikçurin və Borbak-Ool Salçak, Qırğızıstan Respublikasından Aynur Berdikulova, Türkiyədən Çiğdem Gürdal, Özbəkistandan Alişer və Gavhar Otajonovların təqdim etdiyi musiqi nömrələri, xalq mahnıları tamaşaçılar tərəfindən böyük rəğbətlə qarşılanıb.

Konsert proqramı başa çatdıqdan sonra festivalın bədii rəhbəri, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq Artisti, UNESCO-nun Sülh artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək, Azərbaycanın qədim diyarı olan Şəkidə daha bir beynəlxalq festivalın son akkordlarının çalındığını vurğulayıb, festivalın yüksək səviyyədə keçirilməsini təmin etdiyinə görə Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin, həmçinin festivalın bağlanış konsertinin təşkilinə göstərdiyi dəstəyə görə TÜRKSOY-un rəhbərliyinə təşəkkürünü bildirib. Azərbaycan Dövlət Xalq Çalğı Alətləri Orkestrinin bədii rəhbəri, Xalq Artisti Ağaverdi Paşayevə festivalın rəmzi simvolu və xatirə hədiyyəsi təqdim olunub.

Sonra Firəngiz Əlizadə Bəstəkarlar İttifaqının təsis etdiyi Üzeyir Hacıbəyli xatirə medalını Şəki Şəhər İcra Hakimiyyətinin başçısı Elxan Usubova və TÜRKSOY-un baş katibi Düsen Kaseinova təqdim edib. Şəhər icra hakimiyyətinin başçısı Elxan Usubov Şəki “İpək Yolu” IX Beynəlxalq Musiqi Festivalının keçirilməsində əməyi olan bütün qurumlara, xüsusilə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının rəhbərliyinə minnətdarlığını ifadə edib. TÜRKSOY-un baş katibi Düsen Kaseinov Şəkidə keçirilən “İpək Yolu” Beynəlxalq Musiqi Festivalının Türk dünyasında keçirilən ən önəmli festivallardan biri olduğunu vurğulayıb.

Festivalın yüksək səviyyədə keçirilməsini təmin etdiyinə görə Bəstəkarlar İttifaqının sədri Firəngiz Əlizadə, festivalın televiziya yayımının yüksək səviyyədə təşkilinə görə Azərbaycan Televiziya və Radio Verilişləri Qapalı Səhmdar Cəmiyyətinin çəkiliş qrupu, həmçinin festival çərçivəsində keçirilən tədbirlərin operativ işıqlandırılmasını təmin etdiyinə görə Azərbaycan Dövlət İnformasiya Agentliyi — AZƏRTAC xatirə hədiyyələri ilə mükafatlandırılıblar. Festivalın bağlanış mərasimi atəşfəşanlıqla başa çatıb.

*****

Məlum oduğu kimi, Nyu Yorkun məşhur Müasir İncəsənət Muzeyi “MoMA” 1971-ci ildən etibarən ənənəvi “Summergarden” Musiqi Festivalını keçirir. Muzeyin heykəllərlə bəzədilən bağında, açıq havada klassik və caz konsertləri təşkil olunur. “Nyu-Yorkda yeni musiqi” şüarı altında keçirilən hər konsertdə müasir musiqi janrında yeni premyeralar ifa olunur.

Bir maraqlı məqamı da qeyd edək ki, Coel Saksın rəhbərlik etdiyi dünyanın məşhur musiqi məktəbi olan “Julliard-school” ən istedadlı məzunlar müxtəlif ansambllara cəlb olunurlar. “Julliard” ansamblın məzunlarından olan, bir sıra beynəlxalq müsabiqələrin laureatları Sumire Hirotsuru, Bunqçan Li (skripkalar), Yoselin Pan (alt), İzabel Kvondan (violonçel) “Ansoniya” kvarteti yaradblar. Bu kvartet əsasən müasir musqinin ən məşhur nümayəndələrinin böyük dinləyici sevgisini qazanmış əsərlərini öz repertaurlarına daxil edir. Sevindirici məqamdır ki, bu dəfəki festivalda iyulun 22-də baş tutan konsertdə “Ansoniya” kvarteti xalq artisti Firəngiz Əlizadənin “Oazis” simli kvartetini ifa edib. Əsər konsert iştirakçılarının böyük rəgbətini qazanaraq sürəkli alqışlarla müşayət olunub. “Ansoniya” kvarteti hazırda “Oazis” kvartetinin də daxil edildiyi repertuarla ABŞ-ın müxtəlif şəhərlərində konsertlərlə çıxış edir.

Məlumat üçün bildirək ki, 1998-ci ildə bəstələnən və ilk dəfə Qlazqo şəhərində səsləndirilmiş “Oazis” əsəri San-Fransiskonun “Kronos” kvartetinin (ABŞ) sifarişi ilə yazılıb və dünyanın müxtəlif mötəbər salonlarında uğurla ifa olunub. Konsertdə həmçinin amerikalı bəstəkar Con Vulrixin, çinli Ley Lyanın, o cümlədən latın-amerika müasir musiqi janrının görkəmli nümayəndəsi — Venesuela bəstəkarı Pol Desenin əsərləri də festival iştirakçılarına təqdim olunub. Festivalın bukletində Azərbaycanın xalq artisti Firəngiz Əlizadənin həyat və yaradıcılığı, o cümlədən “Oazis” əsəri haqqında geniş məlumat verilib. Həmçinin «New-York-MoMA» qəzetində də F.Əlizadənin “Oazis” simli-kvarteti barədə böyük məqalə dərc edilib.

“Firəngiz Əlizadə kimi görkəmli bəstəkarın yaradıcılığı Hillari Hahn, Yo-Yo Ma kimi meqa-ulduzlar , “Berliner Philharmoniker” və “Royal Concertgebouw Orkestr” kimi dünyanın məşhur musiqi kollektivlərinin repertuarlarında öz əksini tapıb. Sevindirici haldır ki, Azərbaycan bəstəkarının musiqisinə — Şərq və Qərbin sintezini təcəssüm etdirən parlaq və qeyri-adi musiqilər dünyasına müraciət edən gənc musiqişilər ildən-ilə çoxalır “-, deyə «New York-MoMA» qəzetinin müxbiri Alice Kravitz.

*****

Sentyabrın 21-də Azərbaycan Yazıçılar Birliyində (AYB) Bəstəkarlar İttifaqının İdarə Heyəti ilə görüş keçirilib. Görüşdə çıxış edən Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə AYB-in sədri Xalq yazıçısı Anarın Azərbaycan ədəbiyyatında müstəsna xidmətlərindən danışıb, həmçinin onun musiqi tariximizdə önəmli işlərindən bəhs edib. Xalq yazıçısının ssenarisi və quruluşçu rejissorluğu ilə lenta alınan «Üzeyir ömrü və ya uzun ömrün akkordları» bədii-sənədli filminə toxunan Firəngiz xanım bildirib ki, Azərbaycan kinematoqrafiyasında dahi Üzeyir bəyin bədii obrazı ilk dəfə onun təşəbbüsü ilə ekranlara çıxıb.

“Anar müəllimin çəkdiyi “Böyük ömrün akkordları” filminə qədər dahi Üzeyir bəyi portiretlərdə və rəsm əsərlərində görmüşük. Lakin ilk dəfə onun işıqlı simasını, obrazını bu filmdə seyr etdik. Bu film həqiqətən də çox lazımlı və əvəzolunmazdır. Ekran əsəri Üzeyir bəyin yaradıcılığına böyük ehtiramın göstəricisidir. Həmçinin hörmətli Anar müəllim Üzeyir bəy haqqında çoxsaylı məqalələrin və çıxışların müəllifidir. Bu səbəbdən biz — Bəstəkarlar İttifaqı olaraq yeni təsis etdiyimiz “Üzeyir Hacıbəyli” medalının böyük yazıçımız Anara verilməsi barədə qərar qəbul etdik”.

Daha sonra Firəngiz xanım “Üzeyir Hacıbəyli” medalını AYB sədrinə təqdim edib. Göstərdiyi diqqətə görə Bəstəkarlar İttifaqına, xüsusən Firəngiz Əlizadəyə təşəkkürünü bildirən Anar bu mükafatın onun üçün böyük önəm daşıdığını vurğulayıb. “Mən hər hansı bir əsəri yazanda və ya filmi çəkəndə onun nə vaxtsa mükafata layiq görüləcəyini düşünməmişəm. Ona görə də belə sürprizlər mənə ikiqat sevinc bəxş edir. Bu mükafatı F.Əlizadə kimi dünya şöhrətli bəstəkar, xüsusən ölkəmizdə bu günlərdə keçirilən Üzeyir Hacıbəyli X Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində təqdim edirsə, bu sevincin ölçüsü daha da artır. Ü.Hacıbəyli bəstəkar, musiqiçi olması ilə yanaşı, həm də görkəmli yazıçı, qələm əhli idi. Bir Azərbaycan yazıçısı, dramaturqu və rejissoru kimi onun haqqında film çəkmək mənim üçün mənəvi borc idi. Filmin Azərbaycanda sevilməsi məni xoşbəxt edir”, — deyə Xalq yazıçısı bildirib. Görüşdə AYB-in katibləri Xalq şairi Fikrət Qoca, Xalq yazıçısı Çingiz Abdullayev, sədrin müavini Nazim İbrahimov, həmçinin Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar incəsənət xadimi, professor Cəlal Abbasov və digərləri çıxış edərək Anarı bu mükafat münasibəti ilə təbrik edib, ona yeni yaradıcılıq uğurları arzulayıblar.

*****

Sentyabrın 25-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının konfrans zalında Üzeyir Hacıbəyli X Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində “Üzeyir Hacıbəyli və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti” mövzusunda elmi konfrans keçirildi. Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək 2009-cu ildən başlayaraq dahi Üzeyir bəyə həsr olunan beynəlxalq festivalın keçirilməsinin əhəmiyyətindən danışdı. Vurğuladı ki, mədəniyyətimizin bayramına çevrilən bu festival eyni zamanda dünyanın görkəmli musiqiçilərini də ölkəmizdə bir araya gətirir. Diqqətə çatdırıldı ki, Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqı ənənəvi olaraq bu musiqi bayramının təşkilində yaxından iştirak edir.

F.Əlizadə onu da bildirdi ki, dünyanın müxtəlif ölkələrindən gələn musiqiçilər dahi bəstəkarın yaratdığı zəngin musiqi irsi ilə daha yaxından tanış olublar. Üzeyir Hacıbəylinin yaradıcılığı tükənməz bir xəzinədir. Buna görə də onun əsərlərinin əhatə coğrafiyası gündən-günə genişlənir. Yeni-yeni tədqiqatlar aparılır və bu iş hər zaman aktual olaraq qalacaq.

Ölkəmizdə Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin 100 illiyi ilə bağlı silsilə tədbirlərin keçirildiyini də vurğulayan F.Əlizadə dedi: “Üzeyir Hacıbəyli dövrünün tanınmış ziyalısı və ictimai xadimi kimi Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasında, onun fəaliyyəti illərində əvəzsiz xidmətlər göstərib. Bəstəkarlar İttifaqında reallaşan elmi konfransda Üzeyir bəyin bu istiqamətdə gördüyü işlərdən bəhs olunacaq”.

Tədbirdə daha sonra Bəstəkarlar İttifaqının katibləri – əməkdar incəsənət xadimləri Zemfira Qafarova “Azərbaycan bəstəkarlarının opera yaradıcılığında “Koroğlu” operasının ənənələri”, Sərdar Fərəcov “Üzeyir Hacıbəylinin əsərlərinə edilən təcavüzlər”, musiqişünaslar Səadət Qarabağlı “Üzeyir Hacıbəyli və Azərbaycan Xalq Cümhuriyyəti”, Raya Abbasova “Leyli və Məcnun” operası Bakı Marionet Teatrının quruluşunda”, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru Leyla Zöhrabova “Üzeyir Hacıbəylinin “Azərbaycan xalq musiqisinin əsasları” elmi işinin milli musiqişünaslığın inkişafında rolu” və Əməkdar incəsənət xadimi Nərgiz Şəfiyevanın “Üzeyir Hacıbəylinin təhsil dövründə cümhuriyyət ideyalarının təşəkkülü” mövzusunda məruzələri dinlənildi.

*****

Sentyabrın 25-də Rəşid Behbudov adına Dövlət Mahnı Teatrında Hacıbəyli X Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında Şuşa şəhər musiqi məktəblərinin iştirakı ilə “Şuşanın sədaları” adlı konsert olub. Tədbiri Şuşa Dövlət Musiqili Dram Teatrının aktyoru, Əməkdar artist Teymur Məmmədov açaraq Ü. Hacıbəyliyə həsr edilmiş X Beynəlxalq Musiqi Festivalı çərçivəsində respublikanın hər bir bölgəsində keçirilən “Üzeyir musiqi bayramı”ndan danışıb. “Bu gün Ulu öndər Heydər Əliyev ənənələri böyük məhəbbətlə yaşadılır. Dahi bəstəkar Üzeyir Hacıbəyliyə göstərilən bu hörmət, Azərbaycan musiqisinə verilən dəyərdir. Respublikamızın musiqi ictimaiyyətinin böyük məhəbbətlə keçirdiyi musiqi bayramına Şuşa şəhər musiqi məktəblərinin şagirdləri də qoşulub”-, deyə əməkdar artist əlavə edib.

Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, AMEA-nın müxbir üzvü, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə çıxış edərək “Milli musiqi günü”nün əhəmiyyətindən danışaraq qeyd edib ki, bu gün müqəddəs gündür və respublikamızın bütün kənd, qəsəbə və şəhərlərində musiqi bayramı keçirilir. “Artıq bu gün Beynəlxalq status alıbdır. Biz bu festivalın gözəl günlərini yaşamışıq. Hər gün 2-3 tədbirimiz olur. Elə bu gün Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında Üzeyir bəyə həsr etdiyimiz çox gözəl bir konfransımız oldu. Çünki Üzeyir tükənməz bir xəzinədir . İndi də bu gözəl salonda “Şuşanın sədaları” konserti keçirilir… Qoy şuşalı uşaqların səsi daim yüksəkliklərdən gəlsin. Biz onları alqışlayırıq. Bu arzu ilə də yaşayaq. Onların səsi Şuşadan, Cıdır düzündən gəlsin”,- deyə Xalq artisti vurğulayıb.

Daha sonra tədbirin bədii hissəsi tanınmış bəstəkar, Əməkdar incəsənət xadimi Məmmədağa Umudovun ”Cümhuriyyət marşı” əsərinin ifası ilə başlanılıb. Qeyd edək ki, Təranə Yusifovanın idarəsi, əməkdar artist İlham Nəcəfonun zurnada müşayəti ilə Xor kollektivinin ifa etdiyi bu əsər ilk dəfə səsləndirilirdi və dinləyicilərin böyük rəğbəti və alqışları ilə qarşılandı.

Konsertdə Şuşa Humanitar Kollecinin tələbələri, həmçinin Şuşa Malıbəyli kənd Musiqi məktəbi, Bülbülcan adına musiqi məktəbi, Şuşa İncəsənət məktəbi şagirdləri Azərbaycan və Avropa bəstəkarlarının əsərlərini ifa ediblər. Şuşa İncəsənət Məktəbinin “Təbəssüm” rəqs qrupu gözəl rəqs nömrələri ilə konsertə rəngarənglik qatıb. Konsert “Qarabağ şikəstəsi”nin ifası ilə başa çatıb. Tədbirin sonunda Şuşa rayon İcra Hakimiyyəti başçısının müavini Vüsalə Fətəliyeva çıxış edərək başda Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, AMEA-nın müxbir üzvü, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə olmaqla tədbir iştirakçılarını “Üzeyir musiqi bayramı” münasibətilə təbrik edib və hamıya öz dərin təşəkkürünü bildirib.

*****

Məlum olduğu kimi, Andrey Petrov Fondunun və Sankt-Peterburq Şəhər Mədəniyyət Komitəsi təşkilatçılığı ilə 1994-cü ildən başlayaraq, hər iki ildən bir Rusiyanın şimal paytaxtı -C. Sankt-Peterburqda bəstəkarlar arasında simfonik orkestr üçün ən yaxşı əsər üzrə müsabiqə keçirilir. Bu il Andrey Petrov adına Bəstəkarların XII Beynəlxalq müsabiqəsinin final gecəsi oktyabrın 15-də Şostakoviç adına Sankt-Peterburq Dövlət Filarmoniyasının Böyük Salonunda təşkil olunub. Bu mərhələdə müsabiqəyə təqdim edilmiş 107 əsərdən 6-ı səsləndirilib. Əsərləri Rusiyanın Əməkdar artisti, professor Aleksandr Titovun rəhbərliyi etdiyi Sankt-Peterburq Akademik Simfonik Orkestri ifa edib.

Qeyd edək ki, ötən illər ərzində müsabiqənin coğrafiyası əhəmiyyətli dərəcədə genişlənərək, ümumrusiya səviyyəsindən qalxaraq beynəlxalq status alıb. Rusiyalı müəlliflərlə yanaşı bu il Fransa, Çexiya, Amerika, Özbəkistan, Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan, Belarusdan olan bəstəkarların müsaiqəyə qatılması bunu bir daha sübut edir.

Bu barədə müsabiqənin Təşkilat Komitəsindən Jürinin sədri, dünya şöhrətli bəstəkar və musiqi sahəsində beynəlxalq ekspert, professor Frangiz Əlizadənin ünvanına göndərilmiş təşəkkür məktubunda da qeyd olunub: «Yüksək peşəkarlığınız, istedadınız, xoş niyyətiniz və musiqiyə sədaqətiniz sayəsində bizim müsabiqənin arealı ildən- ilə genişlənərək daha çox iştirakçı və azarkeşi özünə cəlb edir». Sevindirici haldır ki, F. Əlizadə artiq üçüncü dəfədir, Sankt-Peterburqda keçirilən bu nüfuzlu müsabiqənin A.Knayfel, A.Desyatnikov, P.Karmanov, F.Lednev, N.Xruşşeva, Dm.Yanov-Yanovski kimi tanınmış musiqiçilərdən təşkil olunan münsiflər heyətinə rəhbərlik edir.

Final mərhələsinin konsertindən sonra çıxış edən münsiflər heyətinin sədri F.Əlizadə Rusiya və Azərbaycanın bəstəkarlıq məktəblərinin dərin köklərə malik möhkəm yaradıcılıq əlaqələrindən bəhs edib. Daha sonra F. Əlizadə səslənmiş əsərlər haqqında da danışaraq gənc bəstəkarlara yeni-yeni yaradıcılıq uğurlar və axtarışlar arzulayıb. Bağlanış gecəsinin sonunda qaliblər elan edilib və müsabiqənin laureatlarına mükafatlar təqdim olunub. Birinci və ikinci yerlərə amerikalı bəstəkarlar — Nina Sinyakova və Yevgeny Birman layiq görülüblər. Üçüncü yer isə Moskva bəstəkarı Alina Podzorovaya verilib.

Həmçinin finala vəsiqə qazanan bəstəkarlar — Ayaz Qəmbərliyə (Azərbaycan), İvan Aleksandrova (Sankt-Peterburq) və Roman Tsypyshevə (Yekaterinburq) müsabiqənin diplomaları təqdim edilib. Bundan əlavə, “Tamaşaçı simpatiyası” mükafatı isə «Qış səhnələri» adlı əsərinə görə I.Aleksandrova verilib. Rusiyanın «Kultura» kanalında konsertdən kadrlar və həmçinin F. Əlizadənin geniş müsahibəsi yayımlanıb. Qeyd edək ki, Firəngiz Əlizadə Avropa və Amerikada bir sıra nüfuzlu beynəlxalq müsabiqələrin Münsiflər Heyətinin və Bədii Şuralarının üzvüdür.

Nadejda Kuzina
S. Peterburq.

*****

Oktyabrın 15-də Şostakoviç adına Sankt-Peterburq Dövlət Filarmoniyasının böyük salonunda Andrey Petrov adına Bəstəkarların XII Beynəlxalq müsabiqəsinin final gecəsi təşkil olunub.

Bu mərhələdə müsabiqəyə təqdim edilmiş 107 əsərdən 6-sı səsləndirilib. Əsərləri Rusiyanın Əməkdar artisti, professor Aleksandr Titovun rəhbərliyi etdiyi Sankt-Peterburq Akademik Simfonik Orkestri ifa edib.

Qeyd edək ki, ötən illər ərzində müsabiqənin coğrafiyası əhəmiyyətli dərəcədə genişlənərək, ümumrusiya səviyyəsindən qalxaraq beynəlxalq status alıb. Rusiyalı müəlliflərlə yanaşı, bu il Fransa, Çexiya, ABŞ, Özbəkistan, Azərbaycan, Qazaxıstan, Qırğızıstan və Belarusdan olan bəstəkarların müsabiqəyə qatılması bunu bir daha sübut edir.

Bu barədə müsabiqənin Təşkilat Komitəsindən münsiflər heyətinin sədri, dünya şöhrətli bəstəkar və musiqi sahəsində beynəlxalq ekspert, professor Firəngiz Əlizadənin ünvanına göndərilmiş təşəkkür məktubunda da qeyd olunub: “Yüksək peşəkarlığınız, istedadınız, xoş niyyətiniz və musiqiyə sədaqətiniz sayəsində bizim müsabiqənin arealı ildən-ilə genişlənərək daha çox iştirakçı və azarkeşi özünə cəlb edir”.

Sevindirici haldır ki, F.Əlizadə artiq üçüncü dəfədir, Sankt-Peterburqda keçirilən bu nüfuzlu müsabiqənin A.Knayfel, A.Desyatnikov, P.Karmanov, F.Lednev, N.Xruşşeva, Dm.Yanov-Yanovski kimi tanınmış musiqiçilərdən təşkil olunan münsiflər heyətinə rəhbərlik edir.

Final mərhələsinin konsertindən sonra çıxış edən münsiflər heyətinin sədri F.Əlizadə Rusiya və Azərbaycanın bəstəkarlıq məktəblərinin dərin köklərə malik möhkəm yaradıcılıq əlaqələrindən bəhs edib. Daha sonra F.Əlizadə səslənmiş əsərlər haqqında da danışaraq gənc bəstəkarlara yeni-yeni yaradıcılıq uğurlar və axtarışlar arzulayıb.

Bağlanış gecəsinin sonunda qaliblər elan edilib və müsabiqənin laureatlarına mükafatlar təqdim olunub. Birinci və ikinci yerlərə amerikalı bəstəkarlar — Nina Sinyakova və Yevgeny Birman layiq görülüblər. Üçüncü yer isə rusiyalı bəstəkar Alina Podzorovaya verilib.

Həmçinin finala vəsiqə qazanan bəstəkarlar — Ayaz Qəmbərliyə (Azərbaycan), İvan Aleksandrova (Sankt-Peterburq) və Roman Tsypyshevə (Yekaterinburq) müsabiqənin diplomları təqdim edilib. Bundan əlavə, “Tamaşaçı simpatiyası” mükafatı isə «Qış səhnələri» adlı əsərinə görə I.Aleksandrova verilib.

Rusiyanın “Kultura” kanalında konsertdən kadrlar və həmçinin F. Əlizadənin geniş müsahibəsi yayımlanıb. Qeyd edək ki, Firəngiz Əlizadə Avropa və Amerikada bir sıra nüfuzlu beynəlxalq müsabiqələrin münsiflər heyətinin və bədii şuralarının üzvüdür.

********

Oktyabrın 18-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında “Müstəqillik dövründə Azərbaycan bəstəkarlarının yaradıcılığı” adlı elmi-praktiki konfrans keçirilib.

Müstəqillik Gününün 27-ci ildönümü münasibətilə təşkil edilən tədbirdə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə çıxış edərək bu günün tarixi əhəmiyyətindən danışıb. Bildirib ki, müstəqilliyin ilk illərində Azərbaycan dərin siyasi, iqtisadi və sosial böhranla yanaşı, Ermənistanın hərbi təcavüzü, xalqımıza qarşı həyata keçirilən etnik təmizləmə siyasəti ilə üzləşib. Xalqımızın təkidli tələbi ilə ulu öndər Heydər Əliyevin 1993-cü ildə hakimiyyətə qayıdışı və apardığı müdrik siyasət nəticəsində ölkəmiz parçalanma təhlükəsindən, vətəndaş müharibəsindən xilas edildi. İctimai-siyasi sabitlik bərqərar oldu və bütün sahələrdə uğurlu islahatların başlanmasına zəmin yaradıldı. O vaxtdan bu günədək digər sahələrdə olduğu kimi mədəniyyət, incəsənət sahəsində də canlanma müşayiət edilir.

F.Əlizadə çıxışı zamanı milli musiqimizin təbliğı sahəsində Azərbaycan bəstəkarlarının fəaliyyəti, musiqi dəyərlərimizin qorunması və inkişafı ilə bağlı fikirlərini konfrans iştirakçıları ilə bölüşüb.

Konfransda Əməkdar incəsənət xadimləri Zemfira Qafarova, Sərdar Fərəcov, Həcər Babayeva, professor Cəmilə Həsənova, Natalya Dadaşova, Həcər Babayeva, Aliyə Məmmədova, Xanlar Novruzov və başqalarının məruzələri dinlənilib.

********

Oktyabrın 25-də Azərbaycan Dövlət Musiqili Teatrında Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadənin “Nəsimiyə ithaf” musiqili tamaşası nümayiş olunub. Səhnə əsəri VI Bakı Beynəlxalq Humanitar Forumu çərçivəsində təqdim edilib.

Klassik və milli Azərbaycan alətlərində ifaların yer aldığı tamaşada Nəsiminin muğam ustası tərəfindən səsləndirilən ən məşhur şeirləri şairin insana, onun qüdrətinə və gözəlliyinə olan sevgisini nümayiş etdirib. Nəsimi obrazı səhnəyə çıxır, bir-birinə qarşı çıxan qaranlıq qüvvələrlə əhatə olunur. Bu qüvvələrin arasında qeyri-bərabər döyüş baş verir və şairin amansız edamı ilə başa çatır. Bütün bu rəngarəng obrazlar və duyğular səhnədə musiqi və rəqsin dili ilə təcəssüm olunur.

Xoreoqrafı Nailə Məmmədzadə olan tamaşada Nəsimi obrazını Azərbaycan Dövlət Akademik Opera və Balet Teatrının balet truppasının aparıcı solisti Anar Mikayılov canlandırıb. Bundan başqa, tamaşada Xalq artisti Teyyub Aslanov xanəndə kimi çıxış edib.

Ustalıqla təqdim olunan səhnə əsəri maraqla qarşılanıb. Xatırladaq ki, tamaşa ilk dəfə ötən il mayın 18-də Parisdə, UNESCO-nun baş qərargahında, Azərbaycan şairi Nəsiminin edamının 600 illiyinə həsr olunan tədbirdə nümayiş etdirilib.

********

Noyabrin 2-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında görkəmli bəstəkar, Xalq artisti Hacı Xanməmmədovun anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunmuş elmi konfrans keçirilib. Tədbiri Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar incəsənət xadimi Cəlal Abbasov açaraq görkəmli bəstəkarın ömür yolundan, zəngin yaradıcılığından söhbət açıb. Bildirib ki, 1918-ci ildə Dərbənddə dünyaya göz açan Hacı Xanməmmədov 1952-ci ildə Qara Qarayevin bəstəkarlıq sinfini bitirib. Onu diplom işi tar və orkestr üçün konsert olub. Tar konserti bəstəkarın yaradıcılığında əsas xətti təşkil edib və ömür boyu beş tar konsert yazıb. Bu konsertləri hər biri sevilə-sevilə tanınmış ifaçılarımız tərəfindən ifa olunub. O, həmçinin kamança və orkestr üçün konsertin ilk müəllifidir. Hacı müəllimin yaradıcılığının əsas hissəsini xalq çalğı alətləri üçün əsərlər təşkil edib. Onun orkestr üçün “Azərbaycan eskizləri”, “Bayram” süitaları, bir neçə rəqs, orkestrin müşayiəti ilə səslənən bütün mahnılarını qeyd edə bilərik. Xüsusilə, H.Xanməmmədovun yaradıcılıq tapıntıları onun “Azərbaycan eskizləri” süitasında və “Simfoniyetta”da bariz nəticəsini verib.

H.Xanməmmədovun həm də gözəl mahnılar müəllifi olduğunu söyləyən natiq deyib ki, onun 100-dən çox mahnısı tanınmış müğənnilərimizin repertuarında layiqli yer tutur. Bu mahnıların mətnini görkəmli şairlərin şeirləri təşkil edir. Xüsusilə, bəstəkarın lirik mahnıları xalqımız arasında geniş yayılıb. Bu baxımdan “Yaşa könül”, “Arzuya bax, sevgilim”, “Yadıma düşdü”, “Gözünə qurban”, “Güllü”, “Ceyran”, “Getmə, amandır”, “Oxu, sevgilim” və s. gözəl örnəklərdir.

Bəstəkarlar İttifaqının katibi diqqətə çatdırıb ki, H.Xanməmmədov görkəmli bəstəkar, dirijor olduğu kimi, eyni zamanda təcrübəli pedaqoq idi. Onun professional musiqi kadrlarının tərbiyəsində mühüm xidməti olub. O, qırx ildən artıq bir dövrdə Bakı Musiqi Texnikumunda dərs deyib, 1957-ci ildən isə indiki Ü.Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasında çalışıb. O, “Xalq çalğı alətləri” kafedrasının dirijorluq üzrə professoru, son illərdə isə “Azərbaycan xalq musiqisinin tarixi və nəzəriyyəsi” kafedrasının məsləhətçisi idi.

Diqqətə çatdırılıb ki, Hacı müəllim müxtəlif illərdə M.Maqomayev adına Azərbaycan Dövlət Filarmoniyasının direktoru, Azərbaycan Dövlət Mahnı və Rəqs Ansamblının bədii rəhbəri kimi məsul vəzifələrdə çalışmış, bir bəstəkar və ictimai xadim kimi çox faydalı işlər görüb. Bu fədakar sənətkarın xidmətləri layiqincə qiymətləndirilib. O, Əməkdar incəsənət xadimi, Xalq artisti fəxri adlarına, “Şöhrət” ordeninə layiq görülüb. Tədbir bəstəkarın yaradıcılığına həsr olunan məruzələrin dinlənilməsi ilə davam edib.

*****

Noyabrın 6-da Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında Xalq artisti, Dövlət mükafatı laureatı Tofiq Quliyevin anadan olmasının 100 illiyinə həsr olunan Tofiq Quliyev adına I “Estrada mahnısı” müsabiqəsinin qaliblərinin mükafatlandırılma mərasimi keçirilib. Qeyd edək ki, sözü gedən müsabiqə Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının təşəbbüsü və təşkilatçılığı, Mədəniyyət Nazirliyi və “Mədəniyyət” kanalının dəstəyi ilə reallaşıb.

Tədbirdə Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə çıxış edərək müsabiqənin əhəmiyyətindən söhbət açıb. Müsabiqəninə ötən ilin dekabrın 8-də elan edildiyini bildirən F.Əlizadə əsas məqsədin unudulmaz bəstəkar Tofiq Quliyevin yüksək peşəkarlıqla yaratdığı musiqi incilərini örnək götürərək müasir estrada mahnı janrında öz melodik zənginliyi, musiqi və mətnlərin vəhdəti, forma mükəmməlliyi, mətn mövzusunun diqqətli seçimi, mənəvi-estetik səviyyəsi ilə ədəbi-bədii meyarlara cavab verən yeni mahnıları aşkar etmək olduğunu qeyd edib. Onun sözlərinə görə, müsabiqənin seçim turuna ümumilikdə 57 peşəkar və həvəskar bəstəkar tərəfindən 87 mahnı təqdim edilib. Şərtlərə görə müsabiqəyə heç bir yerdə səslənməmiş və nəşr olunmamış yeni mahnılar təqdim edilib. Mahnılar vokal ilə müxtəlif tərkibli instrumental ansambllar və ya estrada orkestri üçün nəzərdə tutulub. Bu ilin mart, aprel aylarında müsabiqənin seçim turları keçirilib, oktyabrın 22-də isə qaliblər müəyyənləşib.

Qeyd edilib ki, müsabiqəyə təqdim olunan əsərlər Xalq artisti Firəngiz Əlizadənin rəhbərlik etdiyi, əfsanəvi “Qaya” İnstrumental Vokal ansamblının rəhbəri Xalq srtisti Rauf Babayev, əməkdar artistlər Gövhər Həsənzadə və Vüqar Camalzadədən ibarət münsiflər heyəti tərəfindən qiymətləndirilib. Sonra qaliblər diplomlarla mükafatlandırılıblar. Müsabiqədə I, II və III yerlərə müvafiq olaraq tanınmış bəstəkarlar Rəna Qədimova, Əməkdar incəsənət xadimi Sərdar Fərəcov və İlahə İsrafilova layiq görülüb. Bəstəkarlar İttifaqının üzvləri Zabitə Məmmədova, Yalçın Məlikov və Azərbaycan Dövlət Mədəniyyət və İncəsənət Universitetinin II kurs tələbəsi Lalə Əhmədovaya isə həvəsləndirici mükafatlar təqdim edilib. Qeyd edək ki, Tofiq Quliyev adına I “Estrada mahnısı” müsabiqəsinin qaliblərinin qala-konserti bu gün saat 19.00-da Heydər Əliyev Sarayında olacaq.

*****

Noyabrın 13-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqının Üzeyir Hacıbəyli adına Konsert Salonunda görkəmli bəstəkar, Xalq artisti, Ü.Hacıbəyli Mükafatı laureatı, professor Tofiq Bakıxanovun mərhum bəstəkar, Xalq artisti, professor Vasif Adıgözəlovun və tanınmış müğənni, Əməkdar incəsənət xadimi Rauf Adıgözəlovun xatirəsinə həsr etdiyi müəllif-konserti olub. Tədbirdə Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə və Xalq artisti Tofiq Bakıxanov çıxış edərək tanınmış muğam ustası Zülfü Adıgözəlovun ailəsində anadan olan hər iki sənətkarın ömür yoluna nəzər salıb, musiqi tariximizə verdiyi töhfələrdən danışıblar.

Bildirilib ki, bu gün Azərbaycan bəstəkarlıq məktəbinin yüksək nailiyyətlərindən danışarkən, ilk növbədə, sevimli bəstəkarımız Vasif Adıgözəlov yada düşür. Onun zəngin yaradıcılığı və yaratdığı yeni əsərlər buna parlaq misaldır. Vasif Adıgözəlovun gözəl, ürəyəyatan əsərlərini peşəkar musiqiçilər də, geniş kütlələr də sevir. Bu musiqiyə səciyyəvi olan dərin mənəviyyat, xəlqilik, incə və zərif melodiya insanı nəcibləşdirir, onun estetik hisslərinin inkişafına səmərəli təsir edir. Dahi Qara Qarayev məktəbinin zəngin ənənələrini və novatorluq prinsiplərini ən yüksək səviyyədə inkişaf etdirərək, V.Adıgözəlov öz yolunu müəyyənləşdirmiş, musiqidə öz dəstxətini tapmışdır. Onun tələbəlik illərində yazdığı əsərləri bu gün də öz dəyərini itirməyib, ifaçılarımızın konsert repertuarında, televiziya və radioda səslənir.

Diqqətə çatdırılıb ki, V.Adıgözəlov Azərbaycan musiqisini XX əsrin ən önəmli nailiyyətləri ilə maraqlı sintez yoluna istiqamətləndirməyə müvəffəq olub. Natiqlər qeyd ediblər ki, V.Adıgözəlov kimi Rauf Adıgözəlov da uşaqlıqdan musiqiyə həvəs göstərib. Bu həvəslə o, 1961-ci ildə Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasına daxil olub. Həmin ildə gənc ifaçıların I Zaqafqaziya müsabiqəsində iştirak edib. Təhsilini daha da mükəmməlləşdirmək üçün Moskva Dövlət Konservatoriyasını da bitirib. Uzun illər Azərbaycan Dövlət Simfonik Orkestrində konsertmeyster vəzifəsində, 1966-cı ildən isə Azərbaycan Dövlət Kamera Orkestrində çalışıb.

Məlahətli səsə malik olan Rauf Adıgözəlov, mahnı janrının inkişafında da öz xidmətlərini əsirgəməyib. O, həm orkestrdə çalışıb, kamera ansamblında işləyib, digər tərəfdən bəstəkar mahnıları və romansları da skripka ilə ifa edib. R.Adıgözəlov klassik və müasir bəstəkarların əsərlərini özünəməxsus zərifliklə səsləndirib. Rauf Adıgözəlov Azərbaycan Dövlət Konservatoriyasında gənc kadrların yetişməsində də böyük kömək göstərib. O, burada dosentlikdən professora qədər yüksəlib. Qeyd edilib ki, daha çox vokal və skripka ifaçısı kimi məşhur olan Rauf Adıgözəlov müxtəlif ölkələrdə konsert proqramı ilə çıxış edib. Tədbirdə BMA-nın professorları Məleykə Əhədzadə (violin) və Beynəlxalq müsabiqələr laureatı Fəridə Əhmədbəyova (piano) Vasif və Rauf Adıgözəlov qardaşlarına ithaf olunmuş Violin və piano üçün “Xatirə — Sonata” № 11 və “Xatirə — Sonata” № 12, həmçinin Beynəlxalq müsabiqələr laureatı, BMA-nın professoru Maya Sadıx-zadə isə “Piano üçün 3 Prelüd” əsərlərini ifa ediblər.

*****

Noyabrın 16-da Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında tanınmış musiqişünas, sənətşünaslıq üzrə fəlsəfə doktoru, Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının professoru Nailə Mehdiyevanın rus dilində işıq üzü görən “Qara Qarayevin kino musiqisi” kitabının təqdimatı olub. Kitab dahi bəstəkar Qara Qarayevin 100 illik yubileyi münasibətilə çap edilib. Təqdimat mərasimində Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə çıxış edərək görkəmli bəstəkar Qara Qarayevin yaradıcılığından, onun dünya musiqisinə bəxş etdiyi töhfələrdən danışıb. Qeyd edib ki, yaradıcılığı zəngin milli köklərə əsaslanan Qara Qarayev Azərbaycan musiqisinin yeni mərhələdə inkişafını təmin edən bəstəkarlardandır.

Qara Qarayev yaradıcılığının böyük məktəb olduğunu vurğulayan F.Əlizadə dahi bəstəkarın yaratdığı musiqi ənənələrindən söhbət açıb: “Qara Qarayevin həyat və fəaliyyəti bizim üçün örnəkdir. Onun yüksək insani keyfiyyətləri, yaradıcılıq istedadı musiqimizin gələcəyinə işıq tutub. Bütün həyatı boyu Azərbaycan musiqisinin inkişafına çalışıb. O, bizim muğamlarımızı, aşıq sənətimizi də dərindən öyrənib, bu haqda məqalələr yazıb. Biz Qara Qarayevin tələbələri olaraq onun qoyduğu şərəfli missiyanı davam etdirməyə çalışırıq”.

Prezident İlham Əliyevin “Qara Qarayevin 100 illik yubileyi haqqında” imzaladığı Sərəncamı xatırladan F.Əlizadə, ölkəmizdə bu il böyük musiqiçinin yubileyinin silsilə tədbirlərlə qeyd edildiyini diqqətə çatdırıb. Vurğulayıb ki, bu yaxınlarda Qara Qarayevin ev muzeyinin açılması da dövlətimizin böyük sənətkarın yaradıcılığına olan diqqətinin bariz nümunəsidir.

Bildirilib ki, dünya şöhrətli bəstəkarın əsərləri keçmiş SSRİ respublikalarında, ABŞ, Polşa, Misir, İspaniya, İtaliya, Fransa, Yaponiya və Almaniyada keçirilən möhtəşəm musiqi tədbirlərində müvəffəqiyyətlə səsləndirilib. Onun Nizami Gəncəvinin “Yeddi gözəl” poemasından bəhrələnərək yaratdığı “Yeddi gözəl” və Cənubi Afrika yazıçısı Piter Abrahamsın romanı əsasında yazdığı “İldırımlı yollarla” baletləri dünyanın bir sıra ölkələrində uğurla təqdim olunmaqdadır. Sonra dahi bəstəkarın yaradıcılığına həsr olunan məruzələr dinlənilib. Həmçinin G.Şaroyev adına 35 nömrəli 11 illik Musiqi Məktəbinin şagirdi Səmra Həsənli və Üzeyir Hacıbəyli adına Bakı Musiqi Akademiyasının tələbəsi Səbinə Eldarlının ifasında musiqi nömrələri səsləndirilib.

*****

Noyabrın 22-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında “Müasirlərlə dialoq” layihəsi çərçivəsində görkəmli tarixçi-alim, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, Azərbaycan Respublikası Prezidenti yanında Dövlət İdarəçiliyi Akademiyasının “Tarix kafedrası”nın müdiri Firdovsiyyə Əhmədova ilə görüş keçirilib. Görüş dahi bəstəkarımız Üzeyir Hacıbəylinin vəfatının 70-ci ildönümünə həsr olunan “Azərbaycan Xalq Cümhuriyyətinin fəaliyyətində Üzeyir Hacıbəylinin rolu” mövzusunda təşkil edilib.

Tədbiri Bəstəkarlar İttifaqının sədri, professor, Xalq artisti Firəngiz Əlizadə açaraq layihə çərçivəsində respublikanın tanınmış şəxsiyyətləri, görkəmli elm və mədəniyyət xadimləri ilə görüşlərin keçirildiyini vurğulayıb. Daha sonra Üzeyir bəyin musiqi dünyasından, zəngin yaradıcılığından söhbət açan F.Əlizadə bildirib ki, dahi bəstəkar həm də ictimai, publisist kimi fəaliyyət göstərib. Bu baxımdan onun Cümhuriyyət dövründəki xidmətləri mühüm əhəmiyyət kəsb edir.

Sonra söz qonağa verilib. Tarixçi-alim Firdovsiyyə Əhmədova bir xalqın dünyaya tanıdılmasında onun mədəniyyətinin mühüm rol oynadığını söyləyib: “XX əsrin əvvəllərində formalaşan ziyalılar Azərbaycan mədəniyyətinin intibah dövrünün həm yetirmələri, həm də bu dövrü yaradanlar idilər. Onların əksəriyyəti Şərq və Qərb sivilizasiyasını bir arada, vəhdətdə görürdü. Bu il dahi bəstəkar Üzeyir bəyin vəfatının 70 illiyi Xalq Cümhuriyyətinin yaranmasının 100 illiyinə təsadüf edir. Bu, sırf təsadüfdür. Ancaq mənəvi bağlılıq, iki anlamı bir araya gətirmək baxımdan ayrılmaz anlayış və dəyərdir. Üzeyir bəy özü də bilməzdi ki, Xalq Cümhuriyyəti dövründəki fəaliyyəti ilə bir gün gələcək bu dövlətin qurucuları sırasında onun adı da çəkiləcək. Təbii ki, Üzeyir bəy Cümhuriyyət dövrünədək musiqisi, bəstəkarlığı ilə şöhrət qazanmışdı”. Tarixçi-alim Üzeyir bəyin uşaqlıq dövründən, ictimai xarakterinin formalaşmasına təsir göstərən mühit barədə danışıb, cümhuriyyət tarixi barədə geniş məlumat verib. Sonda alim tədbir iştirakçılarının suallarını cavablandırıb.

*****

Dekabrın 11-də Azərbaycan Bəstəkarlar İttifaqında ümummilli lider Heydər Əliyevin vəfatının 15-ci ildönümünə həsr olunmuş konfrans keçirilib. Tədbirdə Bəstəkarlar İttifaqının sədri, Xalq artisti, professor Firəngiz Əlizadə çıxış edərək müasir müstəqil Azərbaycan dövlətinin memarı və qurucusu, ulu öndər Heydər Əliyevin dövlətimiz və xalqımız qarşısındakı əvəzsiz xidmətlərindən danışıb. Bildirib ki, Heydər Əliyev ölkəyə rəhbərlik etdiyi bütün dövrlərdə Azərbaycan mədəniyyət və incəsənət xadimlərinə, bəstəkarlara diqqət və qayğı ilə yanaşıb. Həmişə Azərbaycan musiqisini, onun bəstəkarlıq məktəbini yüksək qiymətləndirib, bütövlükdə, musiqi sənətimizin inkişafına mənəvi zəmin yaradıb. Onun musiqimizə sonsuz vurğunluğu bu sahədə çalışanları yeni yaradıcılıq axtarışlarına ruhlandırıb. Dahi şəxsiyyətin Azərbaycan bəstəkarlarının və musiqişünaslarının əməyini təqdir etməsi, onların yaradıcılığını yüksək fəxri adlar və mükafatlarla dəyərləndirməsi bilavasitə Bəstəkarlar İttifaqının fəaliyyətinə verilən qiymətin bariz təzahürüdür. Onun şəxsi təşəbbüsləri ölkəmizin musiqi mədəniyyətinin inkişafına, zənginləşməsinə və beynəlxalq səviyyədə böyük müvəffəqiyyətlər əldə etməsinə öz töhfəsini verib: “Ümummilli Liderin Qara Qarayev, Fikrət Əmirov, Niyazi və Müslüm Maqomayev kimi Azərbaycan musiqisinin korifeyləri ilə şəxsi dostluğu onlara yaradıcılıq axtarışlarında və yeni əsərlərin yaranmasında ilham verib”.

Sonra Azərbaycan Dövlət Televiziyası və Radiosunun “Bənövşə” uşaq xoru, Niyazi adına Simfonik Orkestri və C.Cahangirov adına xorunun ifasında ulu öndər Heydər Əliyevə həsr olunan “Heydər babamız”, “Minnətdarıq” mahnıları, “Heydər” oratoriyası səsləndirilib. Tədbir məruzələrin dinlənilməsi ilə davam edib. Konfransda Bəstəkarlar İttifaqının katibi, Əməkdar incəsənət xadimi, dosent Sərdar Fərəcov “Heydər Əliyevə həsr olunmuş musiqi əsərlərinin janr təsnifatı”, Əməkdar incəsənət xadimi, professor İmruz Əfəndiyeva “Oqtay Rəcəbovun “Heydər” Oratoriyasının üslub xüsusiyyətləri”, professor Cəmilə Həsənova “Heydər Əliyev Fondunun fəaliyyəti Ulu Öndərin ideyalarının inikası kimi”, dosent Lətifəxanım Əliyeva “Heydər Əliyev və müstəqillik illərində Azərbaycan musiqisi” mövzusunda məruzələrlə çıxış ediblər.